فیزیولوژی دیاپوز و سرماسختی در حشرات کامل سوسک برگخوار نارون

سوسک برگخوار نارون xanthogaleruca luteola (muller) یکی از آفات کلیدی نارون در سراسر دنیاء محسوب می شود که زمستان را به شکل حشرات کامل در حالت دیاپوز در پناهگاه های امن سپری می کند. در مطالعه حاضر تغییرات نقطه انجماد بدن (scp)، میزان بقاء حشرات در دماهای زیر صفر درجه سلسیوس، تغییرات فصلی قندها و گلیکوژن در طی سال های 1387 و 1388 مورد بررسی قرار گرفت. در هر دو سال نقطه انجماد بدن حشرات کامل فعال به طور معنی داری بالاتر از حشرات کامل زمستان گذران بود. همچنین با پیشرفت دیاپوز تحمل حشرات به سرما در زمستان در ماه های آذر و دی به حداکثر رسید به طوری که در اوایل پاییز (شروع دیاپوز) تنها 35 درصد افراد قادر به تحمل دمای 15- درجه سلسیوس به مدت 24 ساعت بودند در حالی که این میزان در اوایل زمستان (دیاپوز) به بیش از 70 درصد افزایش یافت. پایین ترین میزان تحمل به سرما در حشرات جمع آوری شده در اردیبهشت ماه (100 درصد) مشاهده شد. مقادیر حداقل دمای کشنده در دامنه نقطه انجماد قرار داشت، بنابراین نقطه انجماد بدن شاخص مناسبی برای تخمین سرماسختی حشرات زمستان گذران سوسک برگخوار نارون به شمار می رود. حشرات زمستان گذران قادر به تحمل دماهای نزدیک به نقطه انجماد بودند، اما هیچ یک از حشرات در دماهای پایین تر از نقطه انجماد (مثلاً دمای 20 درجه سلسیوس که در این آزمایش استفاده شد، زنده نماندند. بر اساس این نتایج می توان گفت حشرات زمستان گذران سوسک برگخوار نارون از استراتژی غیر متحمل به یخ-زدگی بهره می برند . مقادیر قندهای الکلی به روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا و مقدار گلیکوژن به روش طیف سنجی تعیین گردید. گلوکز، تری هالوز و مایواینوزیتول مهم ترین ترکیبات قندی ساخته شده توسط حشرات کامل زمستان گذران سوسک برگخوار نارون محسوب می شوند که در این میان روند تغییرات مایواینوزیتول بسیار قابل توجه بود. با افزایش مایواینوزیتول مقدار گلیکوژن ذخیره ای به طور معنی داری کاهش یافت. همچنین تغییرات غلظت قندهای الکلی در دمای ثابت 5 و 15 درجه سلسیوس مورد بررسی قرار گرفت. قرار دادن حشرات در دمای 5 درجه سلسیوس تنها منجر به افزایش غلظت مایواینوزیتول شد. در دمای 15 درجه سلسیوس در طول دوره دیاپوز حشرات قادر به ساختن هیچ یک از ترکیبات فوق نبودند. از این نتایج حاصل از این مطالعه می توان نتیجه گرفت که حشرات زمستان گذران سوسک برگخوار نارون به خوبی قادرند با موفقیت سرمای زمستان را در تهران پشت سر بگذارند.