ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ های مختلف گندم در شرایط تنش خشکی در مرحله جوانه زنی

نویسندگان

الهه شیرازی

گروه علوم زراعی دانشکده ابوریحان دانشگاه تهران حسین علی رامشینی

گروه علوم زراعی گردیس ابوریحان دانشگاه تهران بهمن فاضلی نسب

پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی دانشگاه زابل مهدی فاضل نجف آبادی

گروه علوم زراعی گردیس ابوریحان دانشگاه تهران علی ایزدی دربندی

چکیده

ببه منظور ارزیابی تحمل به خشکی و گروه بندی ژنوتیپ های مقاوم و حساس 86 ژنوتیپ بومی و تجاری گندم نان در مرحله جوانه زنی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار و دو سطح پتانسیل اسمزی صفر (شاهد) و 4- بار اجرا گردید. جهت ایجاد محیط تنش از ماده پلی اتیلن گلیکول 6000 استفاده شد. صفات مورفولوژیکی مختلف، 8 روز پس از کشت بذرها بر روی گیاه چه ی حاصل مورد بررسی قرار گرفتند. تمامی صفات موردبررسی به جز تعداد ریشه چه بین دو سطح پتانسیل اسمزی تفاوت معنی داری در سطح یک درصد مشاهده شد. به عبارت دیگر تعداد ریشه چه در ژنوتیپ های مختلف، متأثر از تنش خشکی واقع نشده است. همچنین اثر ژنوتیپ و ژنوتیپ × محیط در مورد تمامی خصوصیات مورد بررسی در سطح یک درصد معنی دار گردید. در اثر تنش، کلیه شاخص های جوانه زنی کاهش یافتند اما این کاهش در همه صفات به یک میزان نبود، مثلاً در طول ساقه چه محسوس تر از کاهش در طول ریشه چه بود. با تجزیه رگرسیون گام به گام مدل رگرسیونی شش متغیره برای شرایط شاهد و مدل رگرسیونی دومتغیره برای شرایط تنش به داده های آزمایشی برازش یافت. با استفاده از تجزیه کلاستر ژنوتیپ ها بر اساس کلیه صفات اندازه گیری شده در مرحله جوانه زنی در هر دو محیط به طور مجزا گروه بندی شدند. در هر محیط ژنوتیپ ها در دو گروه عمده قرار گرفتند که در محیط تنش ژنوتیپ های حساس و محتمل در دو گروه متفاوت طبقه بندی شدند. با استفاده از نمودار بای پلات حاصل از دو مؤلفه اصلی اول بر روی شاخص های تحمل و حساسیت بر اساس وزن خشک زی توده در دو محیط شاهد و تنش، ژنوتیپ های حساس و مقاوم در مرحله جوانه زنی تمایز یافتند. بر اساس این نمودار ژنوتیپ های خزر 1، خوی، چمران و مهدوی جزء ژنوتیپ های مقاوم و ژنوتیپ های بولانی، سیمینه و گلستان به عنوان حساس شناسایی شدند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ‌های مختلف گندم در شرایط تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی

In order to assess tolerance to drought and resistant and susceptible genotypes, 86 genotypes of native and commercial wheats were evaluated in germination stage with a factorial experiment in a completely randomized design with three replications. Two levels of osmotic potential of zero (control) and -4 bar. PEG 6000 were used to create the tension of the material. Different morphological trai...

متن کامل

بررسی تحمل به خشکی چهار ژنوتیپ گندم در مرحله جوانه زنی

گندم مهم­ترین گیاه زراعی کشور است که در مراحل مختلف نموی تحت تأثیر خشکی قرار می­گیرد. دو مرحله مهم نموی، جوانه­ زنی و دوره پرشدن دانه­ ها است. تأثیر تنش خشکی در مرحله جوانه­ زنی در همان فصل رشد و تنش خشکی دوره زایشی، در سال زراعی آینده، جوانه­ زنی را تحت تأثیر قرار می دهد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی این دو مرحله، خصوصیات جوانه ­زنی بذر چهار ژنوتیپ پیشتاز، مرودشت، WS-82-9 و DN-11 در معرض پتانسی...

متن کامل

ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ های مختلف گندم

این پژوهش در سال زراعی 95-1394 در دو مکان (ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم شیروان و ایستگاه تحقیقات کشاورزی سیساب بجنورد) در استان خراسان شمالی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در دو شرایط دیم (تنش) و آبیاری تکمیلی به اجرا درآمد. بر اساس عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش، شاخص‌های: حساسیت به خشکی فیشر(SSI)، شاخص تحمل به خشکی فرناندز(STI) ، شاخص پایداری عملکرد(YSI)، شاخص میانگین بهره...

متن کامل

ارزیابی تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی

به منظور ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌های گندم نان، تعداد 20 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش و تنش رطوبتی در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه رازی در سال زراعی 90-1389مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش، 14 شاخص تحمل به خشکی شامل شاخص تحمل به تنش (STI)، حساسیت به تنش (SSI)، تحمل (TOL)، میانگین بهره وری (MP)، میانگین ه...

متن کامل

ارزیابی تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی

به منظور ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌های گندم نان، تعداد 20 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش و تنش رطوبتی در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه رازی در سال زراعی 90-1389مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش، 14 شاخص تحمل به خشکی شامل شاخص تحمل به تنش (STI)، حساسیت به تنش (SSI)، تحمل (TOL)، میانگین بهره وری (MP)، میانگین ه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی

جلد ۸، شماره ۲۰، صفحات ۲۱۹-۲۰۷

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023