شناسایی ژنوتیپ های جو (hordeum vulgare l.) متحمل به خشکی با استفاده از شاخص های تحمل تنش

نویسندگان

امید نوروزی

کارشناس ارشد اصلاح نباتات بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز. الهه توکل

استادیار بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز. سید محمدرضا کاظمینی

دانشیار بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

چکیده

تنش خشکی انتهای فصل از مهم ترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی است. به منظور شناسایی ارقام متحمل به خشکی جو از بین 79 رقم خارجی و یک رقم شاهد ایرانی و نیز تعیین ارتباط بین اجزای عملکرد با شاخص های تحمل به تنش، آزمایشی تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش آبی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. از بین شاخص های مختلف تحمل به خشکی،mp، hmp، gmpو  stiبیشترین همبستگی مثبت و معنی دار را با عملکرد در هردو شرایط آبیاری نرمال و تنش آبی نشان دادند و به عنوان بهترین معیارهای تعیین ارقام متحمل تعیین گردیدند. بعلاوه، عملکرد بیولوژیک، تعداد سنبله و وزن صد دانه در هر دو شرایط همبستگی مثبت و معنی داری را با شاخص های تحمل نشان دادند. با توجه به نتایج تجزیه به مؤلفه های اصلی، دو مؤلفه اول توانستند درمجموع 97 درصد از تغییرات را توجیه نمایند که مؤلفه اول به عنوان مؤلفه مقاومت و پایداری عملکرد و مؤلفه دوم به عنوان مؤلفه حساسیت معرفی شدند. با توجه به آنالیزهای آماری مختلف انجام شده ارقام 88 و 145 به عنوان متحمل ترین ارقام شناسایی شدند. تجزیه خوشه ای بر اساس شاخص های تحمل تنش و عملکرد در هر دو شرایط تنش و بدون تنش 80 رقم موردبررسی را در چهار گروه مجزا قرارداد. نتایج این تحقیق منبع مناسبی برای استفاده در برنامه های اصلاحی ارقام جو پاییزه برای افزایش تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم ایرانی و نیز تولید ارقام متحمل به خشکی فراهم می آورد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شناسایی ژنوتیپ های جو (Hordeum vulgare L.) متحمل به خشکی با استفاده از شاخص‌های تحمل تنش

تنش خشکی انتهای فصل از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی است. به‌منظور شناسایی ارقام متحمل به خشکی جو از بین 79 رقم خارجی و یک رقم شاهد ایرانی و نیز تعیین ارتباط بین اجزای عملکرد با شاخص‌های تحمل به تنش، آزمایشی تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش آبی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. از بین شاخص‌های مختلف تحمل به خشکی،MP، HMP، GMPو  STIبیشترین همبستگی مثبت و معنی...

متن کامل

شناسایی ژنوتیپ‌های برتر متحمل خشکی جو (Hordeum vulgare L.) با استفاده از شاخص‌های تحمل به تنش

خشکی حدود 40 تا 60% اراضی کشاورزی دنیا را تحت تاثیر قرار می دهد. ایران با متوسط نزولات آسمانی 240 میلی متر در زمره مناطق خشک و نیمه خشک دنیا قرار می گیرد. به منظور شناسایی بهترین شاخص های تحمل تنش و سپس گزینش برترین ژنوتیپ های جو، این آزمایش با تعداد 20 رقم و لاین امیدبخش جو در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در دو شرایط ( آبیاری نرمال و قطع آبیاری بعد از 50% سنبله دهی) در ایستگاه تحقی...

متن کامل

شناسایی ژنوتیپ¬های متحمل به تنش خشکی در کلزا با استفاده از شاخص¬های تحمل

خشکی از مهمترین خطرات جدی برای افزایش راندمان و تولید موفق محصولات زراعی در ایران و جهان است. در این مطالعه به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ¬های کلزا، غربال کردن شاخص¬های شاخص‌های کمی مقاومت به خشکی و شناسایی ژنوتیپ¬های متحمل به خشکی، تعداد 16 ژنوتیپ کلزا در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط، تنش خشکی و بدون تنش، در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی در سال زراعی ...

متن کامل

شناسایی ژنوتیپ های متحمل به تنش خشکی در گندم دیم با استفاده از شاخص های تحمل خشکی

Among different environmental stresses, drought is of great importance that induces a highly negative effect on crop production. In order to evaluate drought tolerance in dryland wheat genotypes, 36 genotypes were studied in a randomized complete block design with three replications under rainfed (drought stress) and supplemental irrigation conditions during 2016–2017 growing season in Research...

متن کامل

ارزیابی واکنش لاین های امید بخش جو (Hordeum vulgaris) به تنش خشکی با استفاده از شاخص های تحمل به تنش

تنش خشکی در بسیاری از نقاط جهان خطری جدی برای رشد گیاهان و تولید محصولات زراعی به شمار می رود. استفاده از تنوع ارقام برای گزینش صفات مطلوب در شرایط تنش یکی از راه های مقابله با این مشکل است.این آزمایش به منظور بررسی پاسخ  لاین های امید بخش جو به تنش خشکی انتهای دوره در سال 1388 در مزرعه تحقیقاتی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ، واقع در شهر ورامین به صورت کرت خرد شده بر پایه طرح بلوک های کا...

متن کامل

ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ های جو (hordeum vulgare l.) با استفاده از خصوصیات فیزیولوژیکی و شاخص های تحمل به خشکی

منظور بررسی واکنش ژنوتیپ های جو به تنش خشکی در مرحله جوانه زنی و مراحل رویشی و زایشی، بیست ژنوتیپ و دو رقم زراعی جو در شرایط کنترل شده و در مزرعه در دو شرایط آبیاری نرمال و تنش رطوبتی مورد مقایسه قرار گرفتند. خصوصیات فیزیولوژیک، شاخص های مقاومت به خشکی و صفات مربوط به جوانه زنی ژنوتیپ ها در هر دو شرایط اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در شرایط کنترل شده با کاهش پتانسیل آب (از سطح شاهد تا 1/0 م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تنش های محیطی در علوم زراعی

جلد ۱۰، شماره ۱، صفحات ۵۵-۶۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023