بررسی تغییرات و مدل سازی دما در سواحل جنوبی دریای خزر

در این تحقیق مدل سازی دمای سواحل جنوبی دریای خزر توسط مدل آریمای فصلی یا مدل تلفیق شده میانگین متحرک و خودبرگشتی انجام شده است. بدین منظور دمای میانگین ماهانه ایستگاه های هواشناسی سینوپتیک بندرانزلی، رامسر و بابلسر که دارای بازه زمانی طولانی تری نسبت به سایر ایستگاه ها بوده اند، از سال 1955 الی 2008 میلادی مورد مطالعه قرار گرفت. مطالعات آماری تغییر اقلیم معمولاً سه پدیده همگنی، روند و جهش را در سری های اقلیمی بررسی می کنند. لذا به منظور مطالعه روند تغییراقلیم در منطقه، پدیده های همگنی، روند و جهش یا ناپیوستگی سری ها مورد بررسی قرار گرفتند. سپس سری های زمانی دما جهت اجرای مدل آریمای فصلی آماده شدند. ابتدا سری های زمانی با استفاده از اعمال تفاضل گیری به سری های نرمال و ایستا تبدیل شدند تا جهت برازش مدل آریما آماده شوند. آنگاه پس از انتخاب چند مدل مناسب تر و تخمین فراسنج های مدل به روش حداکثر درستنمایی، استقلال و نرمال بودن باقیمانده های مدل مورد کنترل قرار گرفتند. در آخر ملاک اطلاعاتی آکائیک جهت انتخاب بهترین مدل از میان مدل های انتخابی به کار رفت. در نهایت مدلsarima (1,0,0)(0,1,1)12   برای سری میانگین دمای ماهانه انزلی و بابلسر و مدل sarima(0,0,2)(0,1,1)12   برای سری میانگین دمای ماهانه رامسر انتخاب شدند. در مقایسه با داده های واقعی دما طیّ 4 سال از 2005 تا 2008 به عنوان سال های شاهد، برازش مدل آریمای فصلی در هر سه سری زمانی بسیار مناسب بوده است. ضریب همبستگی بین داده های واقعی و برازش داده شده توسط مدل تقریباً 97/0 بود و خطاهای نسبی و مطلق مدل نیز بسیار کوچک بودند