ارزیابی ارقام و لاین های سورگوم (Sorghum bicolor L.) در شرایط تنش شوری با استفاده از شاخص های تحمل

Authors

  • احسان شاکری دانشجوی دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
  • سید علی طباطبایی دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات و ترویج کشاورزی، یزد، ایران.
  • یحیی امام استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
Abstract:

به­منظور بررسی واکنش 45 لاین و رقم سورگوم به تنش شوری، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار تحت دو شرایط نرمال (شوری 2 دسی­زیمنس بر متر) و تنش شوری (شوری 12 دسی­زیمنس بر متر) در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد واقع در شهرستان اردکان در سال 1393 انجام شد. تنش شوری باعث کاهش میانگین شاخص­های مختلف ژنوتیپ­های مورد مطالعه شد، به­طوری­که قطر ساقه، ارتفاع بوته، تعداد برگ، شاخص سطح برگ، عملکرد علوفه تر و عملکرد علوفه خشک تحت شرایط تنش شوری به­ترتیب 45/14، 24/25، 06/18، 86/31، 19/40 و 36/32 درصد کاهش یافتند. بیشترین عملکرد علوفه خشک (28530 کیلوگرم در هکتار) تحت شرایط بدون تنش از لاین 23 (KDFGS23) و تحت شرایط تنش شوری از رقم جامبو (21042 کیلوگرم در هکتار) به­دست آمد. نتایج حاصل از ضرایب همبستگی بین عملکرد علوفه خشک تحت شرایط بدون تنش و تنش شوری با شاخص­های تحمل به تنش نشان داد که مناسب­ترین شاخص­ها برای تعیین ژنوتیپ­های متحمل، شاخص­های GMP، HAM، MP و STI بودند. بر اساس نتایج تجزیه خوشه­ای، ارقام جامبو، پگاه، سیستان، قلمی هرات، سورگوم شیرین و اسپیدفید مغان به­عنوان متحمل­ترین ارقام و لاین­های شماره 23 (KDFGS23)، 26 (KDFGS26) و رقم نکتار به­عنوان ژنوتیپ­های حساس و در عین حال مناسب برای شرایط نرمال شناخته شدند. لاین شماره 1 (KDFGS1) به­دلیل ثبات بالای عملکرد تحت شرایط تنش می­تواند در پروژه­های به­نژادی آینده مورد توجه قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی تحمل به خشکی ارقام و لاین های مختلف گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به تنش خشکی

به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی پایان فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد و انتقال مجدد مواد در هشت رقم و لاین گندم نان و همچنین تشخیص رقم ها و لاین های متحمل و حساس به خشکی، دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلو ک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی در سال زراعی 88-1387 اجرا شد. در آزمایش اول شرایط تنش خشکی اعمال شد که قطع آبیاری در مرحله بعد از گرده افشانی بود، اما...

full text

ارزیابی تحمل تنش خشکی در لاین‌های امیدبخش سورگوم علوفه‌ای (Sorghum bicolor L. Moench)

به منظور بررسی تحمل تنش خشکی در لاین‌های امید بخش سورگوم علوفه­ای، آزمایشی به صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج به مدت دو سال زراعی ( 1390 و1391) اجرا شد. در این پژوهش، عامل اصلی آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 60 ،120 و180 میلی متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر) و عامل فرعی لاین‌های امیدبخش سورگوم علوفه‌ای در پنج سطح (KFS2،...

full text

ارزیابی تحمل به شوری ارقام سورگوم علوفه‌ای با استفاده از شاخص‌های حساسیت و تحمل به تنش

به‌منظور بررسی تحمل به شوری لاین‌های امید بخش سورگوم علوفه‌ای داخلی این آزمایش در دو مرحلة آزمایشگاهی و مزرعه‌ای انجام گردید. در مرحلة جوانه‌زنی تیمارهای آزمایش شامل سطوح شوری 5، 10، 15، 20، 25 و 30 دسی‌زیمنس بر متر و یک تیمار آب مقطر به عنوان شاهد و ارقام شامل KFS1، KFS2، KFS3، KFS4، MFS1، MFS2 و LFS56 بودند. در آزمایش مزرعه‌ای نیز ارقام فوق در دو شرایط تنش شوری (با آب dS/m 11) و بدون تنش شوری...

full text

ارزیابی تحمل به شوری نسل پنجم (M5) لاین های گندم نان، با استفاده از برخی شاخص های تحمل به تنش

سابقه و هدف: اساس برنامه‌های اصلاحی، وجود تنوع ژنتیکی می‌‌باشد. نقش پرتوتابی هسته‌ای برای ایجاد تنوع ژنتیکی به‌ خوبی اثبات شده است. موتاسیون‌‌های القا شده حاصل از پرتوتابی با اشعه گاما، در بهبود بسیاری از صفات مهم زراعی گیاهان نقش بسزایی داشته‌اند. از آنجا که عملکرد محصولات در اثر تنش شوری بطور قابل توجهی کاهش می‌یابد، از این رو تولید و معرفی ارقام پرمحصول و متحمل به شوری می-تواند تأثیر این پدی...

full text

ارزیابی تحمل به شوری در ارقام و لاین های برنج(Oryza sativa L.) با تأکید بر شاخص های تحمل به تنش

به منظور ارزیابی تحمل به تنش شوری در مرحله گیاهچه­ای، 17 ژنوتیپ بومی و اصلاح شده در آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار مقایسه شدند. تنش شوری در مرحله ابتدایی رشد رویشی و در 4 سطح شوری NaCl (4، 8 و 12 دسی­زیمنس بر متر و تیمار شاهد با هدایت الکتریکی 19/1 دسی­زیمنس بر متر) اعمال شد. نتایج حاصل نشان داد که ژنوتیپ­ها از نظر امتیاز ژنوتیپی متفاوت بودند. ویژگی­های مو...

full text

ارزیابی عملکرد دانه ارقام و لاین‌های امیدبخش سورگوم دانه‌ای [Sorghum bicolor (L.) Moench] با استفاده از شاخص‌های تحمل به تنش خشکی

به منظور بررسی تحمل به خشکی ارقام و لاین‌های امید بخش سورگوم دانه‌ای، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در دو سال 1392 و 1393 اجرا شد. تیمار آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری معمول یا بدون تنش (آبیاری بعد از 60 میلی‌متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A)، تنش ملایم (آبیاری معمول تا زم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 2

pages  285- 299

publication date 2017-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023