آسیب شناسی نظام تربیّتی خانقاهی صوفیه*

نویسندگان: ثبت نشده
چکیده مقاله:

  آسیب شناسی نظام تربیّتی خانقاهی صوفیه*   دکتر مریم شعبانزاده1 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان چکیده یکی از مباحث مهمّ زندگی اجتماعی صوفیه در قرن ششم ، آداب مریدی و مرادی و به طریق اولی اعتقاد به ولایت پیران  است. «مرید» یا سالک نوپا «مراد» یا شیخی را در خانقاه برای تعلیم و طیّ طریق می‌یافت  تا با قرار دادن روح و جسم خود  در اختیارآن استاد و تلمّذ نزد اوراه‌های وصول به حقیقت  الهی را دریابد. این نظام تربیّتی علیرغم دستپرورده‌های کمال یافته ای که به جامعۀ بشری عرضه کرده است ، در بستر‌های اجتماعی گوناگون و دوره‌های مختلف، با فاصله گرفتن از اهداف صوفیان  راستین، انحراف و کژروی‌هایی را نیز شاهد بوده، زبان انتقاد بسیاری را برانگیخته است.   این تحقیق، به بررسی آن دسته از شیوه‌های تربیّتی صوفیه که منجر به فاصله گرفتن برخی صوفیان متأخر از مشی و مرام صوفیان متقدم گشت،می‌پردازد و محدودۀ مورد مطالعه، مجموعه اقوال مشایخ، مندرج در متون معتبرمنثور و منظوم صوفیه از قدیمترین ایّام است  تا از این رهگذر، بن مایه‌هایی که به  سرسپردگی و  انحراف عقیدتی ساده دلان و سوء استفادۀ نیرنگبازان و صوفی نمایان در قرن‌های بعدی منجر گشت، آسیب شناسی گردد. فرضیۀ تحقیق مبتنی بر آن است که هرچند صوفیان در قرون اوّلیّه با خلوص به وادی عرفان و تصوّف گام نهاده بودند، ولی وجود مؤلفه‌هایی در سنّت عرفانی صوفیه که نظام تربیّتی بستۀ رابطۀ مرید و مراد را تعیین می‌کرد،موجب شد که صوفیان از مسیر اصلی فاصله گیرند. در حقیقت،  نظام تربیّتی صوفیان هستۀ اوّلیّۀ انحراف را در بطن خود داشت.  زیرا با سرسپاری مرید به تعالیم مراد، وی در نظامی‌ استبدادی و بی چون و چرایی  قرار می‌گرفته که کرامت انسانی اوبه فراموشی سپرده می‌شده است و اختیار اعمال و آزادی اراده  ازوی سلب می‌گردیده است. چنین شیوه­ای با اصول اساسی اسلام مباینت دارد. واژگان کلیدی: مرید، مراد، صوفی نمایان، آسیب شناسی، خانقاه، نظام آموزشی صوفیه. * تاریخ دریافت مقاله: 30/09/1390                                     تاریخ پذیرش نهایی: 25/11/1391 1- نشانی پست الکترونیکی نویسنده: [email protected]         

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تاثیراصلاح ظاهربرباطن درآموزه‌‌های تربیتی صوفیه

تصوف به‌دنبال تربیت و ایجاد تحول درانسان بوده و ، خواهان هماهنگی ظاهر و باطن است ظاهر و باطن انسان ازهمدیگر تأثیر پذیرندو ناهماهنگی میان این دومنجر به بروز ناهنجاری در رفتار و خلقیات انسان می‌گردد . یکی از اصول و مبانی آموزشی در عرفان و تصوف اسلامی اصلاح ظاهر به‌منظور متوجه ساختن سالک به درون خویش و تربیت عالیه وی می باشد.ازجمله روش های تربیتی صوفیان بر اساس و مبنای اصل ذکر و ریاضت است که زیر ن...

متن کامل

آسیب شناسی نظام مدیریت منابع انسانی

هدف از انجام این پژوهش، آسیب‌شناسی نظام مدیریت منابع انسانی در یک شرکت فعال در حوزه‌ی ICT در استان اصفهان است. برای آسیب‌شناسی، از یک الگوی سه‌مرحله‌ای بهره گرفته شده است. مرحله‌ی نخست، شامل سنجش نوع تفکر مدیران نسبت به منابع انسانی است که ابزارگردآوری داده‌ها در این مرحله مصاحبه نیمه‌ساختارمند است. مرحله‌ی دوم، شامل بررسی راهبرد و سامانه‌های مدیریت منابع انسانی است که اطلاعات این مرحله از طریق...

متن کامل

تاثیراصلاح ظاهربرباطن درآموزه های تربیتی صوفیه

تصوف به دنبال تربیت و ایجاد تحول درانسان بوده و ، خواهان هماهنگی ظاهر و باطن است ظاهر و باطن انسان ازهمدیگر تأثیر پذیرندو ناهماهنگی میان این دومنجر به بروز ناهنجاری در رفتار و خلقیات انسان می گردد . یکی از اصول و مبانی آموزشی در عرفان و تصوف اسلامی اصلاح ظاهر به منظور متوجه ساختن سالک به درون خویش و تربیت عالیه وی می باشد.ازجمله روش های تربیتی صوفیان بر اساس و مبنای اصل ذکر و ریاضت است که زیر ن...

متن کامل

آسیب شناسی نظام مالیاتی ایران

مالیات ها به عنوان یکی از مهم ترین منابع درآمدی دولت محسوب می گردند. وصول سریع، کم هزینه و ثبات این قبیل از درآمدها، سبب روی آوردن بسیاری از کشورها به این گونه از درآمدها به عنوان درآمد اصلی وپایدار خود بوده است. نظام مالیاتی در ایران نیز در دوران معاصر و در راستای اجرای این سیاست و تبدیل مالیات به عنوان اصلی ترین منبع درآمدی خود و محدود کردن نقش نفت به عنوان مهم ترین منبع درآمدزای دولت گام های...

متن کامل

آسیب شناسی اداری نظام بانکی کشور، مشکلات و راهکارها

بدون شک نظام بانکی کشور مهمترین رکن بخش مالی کشور بوده که از طریق تجهیز منابع تدارک نقدینگی، ارایه ی ابزار پرداخت، اعطای تسهیلات، ایجاد تعامل بین سرمایه گذاری و پس انداز و ایجاد تعادل در بخش خارجی، بر عملکرد کل اقتصاد تاثیر می گذارد. مقاله ی حاضر به ارزیابی نظریات و انتظارات مردم در مورد کیفیت و کمیت خدمات بانکی کشور و ترسیم وضع موجود نحوه ی اداره بانکها پرداخته و در نهایت نارسائی ها و موانع عم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 14  شماره 27

صفحات  241- 270

تاریخ انتشار 2014-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023