اثرات بیهوش کننده و تغییرات بیوشیمیایی اسانس نعناع (Mentha spicata) در ماهی سفیدک سیستان (Schizothorax zarudnyi)

همزمان با اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﯿﺎز مراکز ﺗﮑﺜﯿﺮ و ﭘﺮورش آبزیان ﺑﻪ ﺑﯿﻬﻮش ﮐﻨﻨﺪه­ﻫﺎیی با کارایی بالا، استفاده از مواد و ترکیبات ﺟﺪﯾﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و بررسی می‌شود. در همین راستا، در مطالعه حاضر از اسانس نعناع (Mentha spicata) برای بیهوشی ماهی سفیدک سیستان (Schizothorax zarudnyi) با وزن متوسط 26/38 ± 97/90 گرم استفاده شد. ماهی‌ها به پنج تیمار (هر تیمار هفت ماهی) تقسیم شدند. تیمار شاهد در معرض ماده بیهوش کننده قرار نگرفت. ماهی های چهار تیمار دیگر با غلظت‌های 200، 250، 350 و 500 میلی‌گرم در لیتر به روش غوطه‌وری بیهوش شدند. مدت زمان مراحل مختلف بیهوشی و احیاء بررسی شد. نتایج نشان داد افزایش غلظت ماده بیهوش کننده موجب کاهش مدت زمان رسیدن به بیهوشی می شود. کمترین و بیشترین زمان رسیـدن به بیهوشی کامــل در تیمـارهای 500 و 200 میلی­گرم در لیتر و به ترتیب پــس از 52/22 ± 17/88 و 20/38 ± 00/161 ثانیه بود. کمـترین زمان احیاء مربوط به تیمـار 200 میلی­گرم در لیتر به مـدت 35/97 ± 00/180 ثانیه بود. آزمایش سمیت حاد نشان داد که LC50 96 ساعته اسانس نعناع در ماهی سـفیدک 58/129 میلی‌گرم در لیتر است. با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، اسانس نعناع به‌ عنوان یک ماده بیهوش کننده بی‌خطر در غلظت 200 میلی‌گرم در لیتر کارایی مناسبی برای ماهی سفیدک سیستان دارد.