اثر آبیاری با شیرابۀ زباله بر مقدار عناصر شیمیایی در اندام هوایی درختان صنوبر و زبان‌گنجشک

در این تحقیق تأثیر آبیاری با شیرابۀ زبالۀ شهری بر مقدار عناصر شیمیایی بافت اندام هوایی درختان صنوبر و زبان‌گنجشک بررسی شد. تیمارها شامل غلظت‌های مختلف شیرابه (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد) بود. نتایج بررسی اثر متقابل گونه و غلظت شیرابۀ زباله بر مقدار عناصر شیمیایی در بافت اندام هوایی درختان نشان داد که با افزایش غلظت شیرابۀ زباله مقدار عناصر غذایی میکرو به‌جز عنصر روی، همچنین مقدار عناصر غذایی ماکرو و فلز سنگین سرب افزایش یافت. از طرفی مقدار آهن، روی و کلسیم در بافت اندام هوایی درختان صنوبر به‌طور معنی‌داری از زبان‌گنجشک بیشتر بود که علت آن تندرشد بودن و میزان جذب بیشتر صنوبر نسبت به زبان‌گنجشک است. نتایج آنالیز خاک نشان داد که با افزایش غلظت شیرابۀ زباله، مقدار عناصر فسفر، روی، نیتروژن، آهن و منگنز در خاک بستر رشد، به‌طور معنی‌داری یافت. در مجموع، کاربرد شیرابه در آبیاری درختان سبب افزایش مقدار برخی از عناصر غذایی در خاک و در اندام هوایی درختان شد، اما تا غلظت 75 درصد شیرابه اثری از مسمومیت در درختان مشاهده نشد، بنابراین می‌توان نتیجه‌گیری کرد که شیرابه دارای پتانسیل زیادی به‌عنوان کود مایع است و مقدار فلزات سنگین آن در حد قابل تحمل برای درختان صنوبر و زبان‌گنجشک بوده است و از این‌رو در صورت مدیریت صحیح و پایش مداوم، می‌توان از آن به‌عنوان نوعی کود برای تقویت خاک و برخی گونه‌های درختی به‌خصوص در شرایط محدودیت منابع آبی استفاده کرد.