اثر تراکم گیاه زراعی و رقابت علفهای هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد سه ژنوتیپ لوبیا قرمز
نویسندگان
چکیده مقاله:
سابقه هدف: مدیریت علفهای هرز در زراعت لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) با توجه به کاهش قابل ملاحظه رشد و عملکرد آن در شرایط تداخل علفهای هرز، حائز اهمیت بسیاری است. بر این اساس توجه به تفاوت‌های موجود در ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز و سطوح تراکم گیاه زراعی می‌تواند کمک‌کننده باشد. در این پژوهش اثر تراکم کاشت سه ژنوتیپ لوبیا قرمز در شرایط آلوده به علفهای هرز بر خصوصیات رشد، عملکرد و اجزای عملکرد مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: این آزمایش به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گیلان در سال 1396 اجرا شد. کرت‌های اصلی شامل ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز (رقم درخشان، رقم صیاد و لاین D81083) و کرت‌های فرعی عبارت از تراکم کاشت لوبیا قرمز شامل 15، 25 و 35 بوته در مترمربع در شرایط آلوده به علف‌هرز و 25 بوته در مترمربع در شرایط عاری از علف‌هرز بود. یافته‌ها: ژنوتیپ و تراکم لوبیا قرمز در شرایط آلوده و عاری از علف‌هرز، ارتفاع بوته و عملکرد دانه را تحت تأثیر قرار داد؛ اما اثری بر شاخص برداشت نداشت. واکنش عملکرد بیولوژیک، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن خشک صد دانه لوبیا قرمز در ژنوتیپ‌های مختلف بسته به تراکم کاشت متفاوت بود. بیش‌ترین ارتفاع بوته به‌ترتیب در ژنوتیپ‌های صیاد، D81083 و درخشان مشاهده شد. ارتفاع بوته‌ها در تراکم 25 بوته در مترمربع، در شرایط آلوده و عاری از علف‌هرز اختلاف معنی‌داری نداشت؛ اگرچه تراکم 35 و 15 بوته لوبیا قرمز در مترمربع در شرایط آلوده به علف‌هرز به‌ترتیب دارای بیش‌ترین و کم‌ترین ارتفاع بودند. بیش‌ترین عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن صد دانه در هر سه ژنوتیپ در شرایط عاری از علف‌هرز مشاهده شد. در همه تراکمهای کاشت، عملکرد دانه در لاین D81083 بیش‌ترین و در رقم صیاد کم‌ترین مقدار بود و هردو تفاوت معنی‌داری با رقم درخشان نشان ندادند. در مقایسه تیمارهای آلوده به علف‌هرز با یکدیگر، در رقم درخشان بیش‌ترین مقادیر عملکرد بیولوژیک و تعداد غلاف در بوته مربوط به تراکم 25 بوته در مترمربع بود؛ در رقم صیاد بیش‌ترین عملکرد بیولوژیک و در لاین D81083 بیش‌ترین عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در غلاف و وزن صد دانه در تراکم 25 و 35 بوته در مترمربع مشاهده شد. در رقم صیاد تعداد غلاف در بوته و وزن صد دانه تفاوت معنی‌داری در تراکمهای مختلف آلوده به علف‌هرز نشان نداد. کم‌ترین تعداد غلاف در بوته در رقم درخشان، در تراکم 35 و 15 بوته در مترمربع و آلوده به علف‌هرز و برای لاین D81083 در تراکم 15 بوته در مترمربع و آلوده به علف‌هرز مشاهده شد. تعداد دانه در غلاف و وزن صد دانه رقم درخشان در تراکم 25 بوته در مترمربع و شرایط آلوده به علف‌هرز و نیز تعداد دانه در غلاف رقم صیاد و لاین D81083 در تراکمهای 25 و 35 بوته در مترمربع و آلوده به علف‌هرز تفاوت معنی‌داری با تراکم 25 بوته در مترمربع و شرایط عاری از علف‌هرز نداشتند. در هر سه ژنوتیپ کم‌ترین تعداد دانه در غلاف مربوط به تراکم 15 بوته در مترمربع و آلوده به علف‌هرز بود. شاخص‌های رقابت، قابلیت تحمل رقابت و افت عملکرد تفاوت معنی‌داری بین رقم درخشان و لاین D81083 نداشت؛ درحالی‌که توانایی رقابت رقم صیاد پایین‌تر از دو ژنوتیپ دیگر بود. نتیجه‌گیری: به‌طورکلی می‌توان اظهار داشت که علی‌رغم وجود بعضی تفاوت‌ها در اثر رقابت علفهای هرز بر اجزای عملکرد، هر سه ژنوتیپ لوبیا قرمز نسبت به حضور علفهای هرز طی فصل رشد حساس بوده و از نظر تولید زیست‌توده و دانه کاهش عملکرد قابل توجهی را نشان دادند. این کاهش به‌ویژه در تراکم پایین‌تر گیاه زراعی (15 بوته در مترمربع و شرایط آلوده به علف‌هرز) بیش‌تر بود.
منابع مشابه
اثر روشهای مدیریت تلفیقی علفهای هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا چیتی (.Phaseolus vulgaris L)
به‌منظور بررسی اثر روشهای مدیریتی بر علفهای هرز، عملکرد دانه و اجزای عملکرد لوبیا چیتی (Phaseolus vulgaris L.)، آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال 139۴ اجرا شد. طرح آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه‌ی طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار بود. فاکتور اول شامل مدیریت غیرشیمیایی علفهای هرز در چهار سطح شامل یکبار وجین دستی، مالچ کلش گندم، مالچ زنده گاودانه و بدون کنترل ...
متن کاملاثر تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه لاین‌های جدید لوبیا قرمز
تنظیم تراکم بوته برای دریافت نور، آب و عناصر غذایی جهت افزایش عملکرد دانه در واحد سطح حائز اهمیت است. به منظور تعیین تراکم بوته مناسب لاین‌های جدید لوبیا قرمز(Phaseolus vulgaris L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سا‌ل‌های 1383 و 1384 در منطقه لردگان در استان چهارمحال و بختیاری اجرا گردید. لاین‌های مورد استفاده BRB188، D81083 و ARS-R93003 و تراکمهای بوته ...
متن کاملاثر تراکم گیاهی و دفعات کنترل علفهای هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد انیسون (Pimpinella anisum L.)
به منظور بررسی اثر تراکم گیاهی و دفعات کنترل علفهای هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد انیسون (Pimpinella anisum) آزمایشی در بهار سال 1377 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد.این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد.در این تحقیق دو عامل تراکم گیاهی با 3 سطح(120,60 و 180بوته در متر مربع) و دفعات کنترل علفهای هرز به 4 سطح ( بدون کنترل(w0 ),یکبار کنت...
متن کاملاثر تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه لاین های جدید لوبیا قرمز
تنظیم تراکم بوته برای دریافت نور، آب و عناصر غذایی جهت افزایش عملکرد دانه در واحد سطح حائز اهمیت است. به منظور تعیین تراکم بوته مناسب لاین های جدید لوبیا قرمز(phaseolus vulgaris l.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سا ل های 1383 و 1384 در منطقه لردگان در استان چهارمحال و بختیاری اجرا گردید. لاین های مورد استفاده brb188، d81083 و ars-r93003 و تراکم های بوته ش...
متن کاملاثر دوره‌های مختلف تداخل و کنترل علف های هرز بر ارتفاع، عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا قرمز
In order to evaluate the effect of different periods of weed interference and weed control on plant height, seed yield and yield components of common bean, an experiment was conducted at the Agricultural and Natural Resources Research Center of Hamadan, Iran, in 2011. The experiment was a randomized complete blocks design with 3 replications. Treatments included two groups of weed interference ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 12 شماره 4
صفحات 41- 56
تاریخ انتشار 2020-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023