اثر نسبت‌های جایگزینی کشت مخلوط ذرت (Zea mays L.) و لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) بر عملکرد دانه و شاخص‌های کارایی مصرف نیتروژن

نویسندگان

  • جهان, محسن دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
  • حاج محمدنیا قالیباف, کمال استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
  • حسین زاده, صغری دانشجوی دکتری دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
  • نصیری محلاتی, مهدی استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد.
چکیده مقاله:

به منظور ارزیابی کارایی مصرف نیتروژن در کشت مخلوط ردیفی جایگزینی دو گیاه ذرت و لوبیا، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در دو سال زراعی 94-1393 و 95-1394 اجرا شد. نسبت‌های کاشت شامل کشت مخلوط ردیفی ذرت و لوبیا با نسبت 50 :50، ذرت و لوبیا با نسبت 67 : 33 و ذرت و لوبیا با نسبت 33 : 67 و کشت خالص ذرت و لوبیا، به عنوان کرت اصلی و مصرف کود نیتروژن (55 کیلوگرم در هکتار) و عدم مصرف کود نیتروژن به عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. عملکرد دانه و زیست توده دو گیاه اندازه‌گیری و کارایی جذب، تبدیل و مصرف (بهره‌وری) نیتروژن و سهم هر یک از اجزای بهره‌وری محاسبه شدند. نتایج نشان داد که نسبت‌های کشت مخلوط ذرت و لوبیا و مصرف کود نیتروژن، اثر معنی‌داری بر عملکرد دانه و زیست توده هر دو گیاه داشتند. حداکثر عملکرد دانه و زیست توده لوبیا (به‌ ترتیب 1/3462 و 5/10124 کیلوگرم در هکتار) و ذرت (به‌ ترتیب 1/5974 و 2/18321 کیلوگرم در هکتار) در کشت‌های خالص لوبیا و ذرت بدست آمد. ارزیابی بهره‌وری نیتروژن بر اساس عملکرد دانه نشان داد که در کلیه تیمارها، کارایی تبدیل نیتروژن سهم بالاتری داشت. در تیمار مصرف کود نیتروژن، مخلوط ردیفی50 :50 لوبیا و ذرت از کارایی جذب بالاتری برای هر دو گونه برخوردار بود. بالاترین نسبت برابری زمین بر اساس عملکرد دانه (10/1)، بر اساس کارایی جذب نیتروژن (30/2) و بر اساس بهره‌وری نیتروژن (بر حسب عملکرد دانه: 98/1 و بر حسب عملکرد زیست‌توده: 02/2) مربوط به نسبت کاشت 50 :50 ذرت و لوبیا بود. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می‌رسد که کشت مخلوط ردیفی ذرت و لوبیا، راه حل بوم‌سازگار مناسبی جهت کاهش تلفات نیتروژن، بهبود کارایی جذب نیتروژن، اجتناب از مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی و بهبود بهره‌وری کودهای شیمیایی در بوم نظام‌های زراعی می‌باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی اثر کشت مخلوط ذرت (Zea mays L.) و لوبیا چشم بلبلی (Phaseolus vulgaris L.) بر عملکرد دانه ذرت و لوبیا و کنترل علف‎های هرز در منطقه‎ی گتوند

به منظور بررسی اثرکشت مخلوط ذرت و لوبیا چشم بلبلی بر رشد و عملکرد دانه آن‏ها و نیز کنترل علف‏های هرز، این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی1391 در منطقه گتوند انجام شد. در این آزمایش دو فاکتور تراکم و نسبت اختلاط برای بررسی در نظر گرفته شد. آزمایش با استفاده از روش جایگزینی با نسبت اختلاط 1:1 (%50 ذرت + %50 لوبیا)، 1:2 (%67 ذرت + %33 لوبیا) ...

متن کامل

ارزیابی کشت مخلوط ذرت (.Zea mays L)و سه رقم لوبیا (.Phaseolus vulgaris L) با کاربرد کود‌های زیستی و شیمیایی

چکیده به منظور بررسی اثر کودهای زیستی و کود نیتروژن بر کشت مخلوط ذرت و چند رقم لوبیا آزمایشی در سال1389 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا شد.فاکتور اول نوع کشت در هفت سطـح شامل کشت خالص سه رقم لوبیا قرمز (اختر، صیاد و گلی)، کشت خالص ذرت و کشت مخلوط ذرت با سه رقم لوبیا و فاکتور دوم نوع کود در دو سطح شامل کود زیستی (...

متن کامل

ارزیابی سودمندی کشت مخلوط سه‌گانه ذرت (Zea mays L.)، لوبیا‌چیتی (Phaseolus vulgaris L.) و کدوی تخمهکاغذی (Cucurbita pepo L.)

In order to evaluate the benefits of maize, pinto bean and naked pumpkin triple cropping, an experiment was carried out as a randomized complete block design with three replications at Faculty of Agricultural Science, University of Guilan, Rasht, Iran in 2012. The treatments consisted of maize, pinto bean and naked pumpkin sole cropping (100, 75 and 50% of conventional densities), maize – pinto...

متن کامل

تعیین عوامل مؤثر بر کارایی مصرف آب لوبیا (Phaseolus vulgaris L.)، کنجد (Sesamum indicum L.) و ذرت (Zea mays L.) در پاسخ به کاربرد اسیدهیومیک و کم‌آبیاری

Factor analysis is one of the multivariate statistical techniques that considers the interrelationships between apparently irrelevant variables and helps researchers to find the hidden reasons for the occurrence of an event. In order to evaluate the effects of different irrigation levels and humic acid foliar application and identify the factors affecting water use efficiencies of sesame (Sesam...

متن کامل

ارزیابی عملکرد و سودمندی کشت مخلوط ذرت (Zea mays L.) و ریحان (Ocimum basilicum L.)

به منظور بررسی اثر کشت مخلوط افزایشی بر عملکرد دانه ذرت و ریحان، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار و 9 تیمار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال 1394 اجرا شد. تیمارها شامل کشت خالص ذرت و دو رقم مبارکه و ایتالیایی ریحان و شش ترکیب کشت مخلوط افزایشی با نسبت­های 50، 75 و 100 درصد برای هر دو رقم مبارکه و ایتالیایی ریحان که به ذرت افزوده شده بود. براساس نتایج بدس...

متن کامل

اثر مدیریت طولانی مدت بقایا، خاک‌ورزی و مصرف کود نیتروژن بر عملکرد دانه ذرت (Zea mays L.) و ویژگی‌های خاک

به‌منظور ارزیابی اثر مدیریت طولانی مدت بقایا و کود نیتروژن بر عملکرد دانه ذرت رقم سینگل گراس 704 و ویژگی‌های خاک، یک آزمایش مزرعه­ای هفت ساله (1390-1384) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی قائم‌شهر مازندران انجام شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: (1) مدیریت بقایا گندم در دو سطح: حفظ بقایا (+R) و حذف بقایا (-R)؛ (2) خاک‌ورزی  در دو سطح: بدون خاک‌ورزی (ZT) و خاک‌ورزی مرسوم (CT) و (3) مقدار...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 20  شماره 4

صفحات  267- 287

تاریخ انتشار 2019-03

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023