ارزیابی آسیب‌پذیری تخریب سرزمین با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه و سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز مهارلو-بختگان)
نویسندگان
چکیده مقاله:
شناسایی مناطق آسیب‌پذیر به تخریب سرزمین لازمه مدیریت پایدار منابع طبیعی است که یکی از گام‌های موجود در چارچوب حفاظتی محسوب می‌شود. در پدیده تخریب سرزمین موضوعی که بسیار اهمیت دارد، شناسایی مناطق حساس به تخریب و همچنین ارزیابی میزان آسیب‌پذیری به این پدیده است. هدف از این مطالعه ارزیابی آسیب‌پذیری تخریب سرزمین در حوضه آبخیز مهارلو-بختگان با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند معیاره است. بدین منظور از نه پارامتر کاربری اراضی، پوشش گیاهی، شوری خاک، کمیت و کیفیت آب زیرزمینی، تراکم دام، سطح سواد و تمرکز جمعیتی برای تهیه نقشه آسیب‌پذیری استفاده شد. در مرحله اول با استفاده از چارچوب eDPSIR، روابط بین پارامترها مشخص شد. سپس با استفاده از روش فرآیند تحلیل شبکهای (ANP)، وزن هر یک از پارامترها تعیین شد. سپس بعد از فازیسازی لایه‌ها، با ترکیب آن‌ها در محیط سامانه اطلاعاتجغرافیایی (GIS)، نقشه آسیب‌پذیری تخریب سرزمین تولید شد. نتایج نشان داد که کلاس آسیب‌پذیری شدید در تمام طبقات ارتفاعی به جز 200 متر اولیه، بیشترین مساحت را شامل می‌شود. در کل منطقه، بیشترین طبقه آسیب‌پذیری در کلاس شدید بوده که حدود 31/64 درصد از مساحت منطقه را در بر می‌گیرد. در بررسی آسیب‌پذیری کاربری‌های مختلف مشخص شد که کلاس آسیب‌پذیری شدید بیشتر شامل کاربری مرتع و کلاس آسیب‌پذیری متوسط بیشتر شامل کاربری کشاورزی آبی است که نشان‌دهنده مقدار آسیب‌پذیری زیاد این کاربری‌ها و اثر فعالیت‌های انسانی بر تخریب را نشان می‌دهد. این درصد از آسیب‌پذیری اراضی مرتعی و کشاورزی به دلیل اهمیت پارامترهای کاربری اراضی و پوشش گیاهی است که بیشترین وزن را در بین سایر پارامترها در آسیب‌پذیری به تخریب سرزمین دریافت کرده‌اند.
منابع مشابه
ارزیابی توان اکولوژیکی حوضه آبخیز بابل‌رود برای جنگل‌داری با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)
سطح جنگل‌های ایران در مقایسه با سطح جنگل‌های دنیا بسیار محدود است و همین سطح کم نیز دایم در خطر تخریب است از این‌رو باید مدیریتی بر باقی‌مانده این جنگل‌ها اعمال شود که مبتنی بر ارزیابی توان اکولوژیکی آن باشد. با توجه به اهمیت موضوع در این مطالعه به ارزیابی توان اکولوژیکی حوضه آبخیز بابل‌رود در استان مازندران برای جنگل‌داری پرداخته شد و برای این منظور از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به همراه سامانه...
متن کاملمطالعه و ارزیابی قابلیت‌های مکانی و اکولوژیک حوضه آبخیز بابل‌رود با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)
الگوی نامناسب استفاده از سرزمین و تغییرات شدید در کاربری زمین باعث پیدایش بحران‌های محیط زیستی در سرزمین شده است. بنابراین لازم است که هر گونه برنامه‌ریزی در خصوص استقرار فعالیت‌های مختلف با نگرش به استعداد و قابلیت‌های سرزمین و با تفکر آمایشی صورت گیرد. در این مطالعه به ارزیابی توان اکولوژیک و مکان‌یابی کاربری‌ها در حوضه آبخیز بابل‌رود در استان مازندران پرداخته می‌شود. برای این منظور لایه‌ها و...
متن کاملآمایش سرزمین حوزه آبخیز کبار - کهک قم با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی
این تحقیق با هدف تعیین کاربری های منطبق با توان طبیعی سرزمین و بهبود مدیریت آبخیز کبار - کهک قم، در قالب رهیافت تجزیه و تحلیل سیستمی و با استفاده از ابزار دقیق GIS پذیرفت. بر این اساس ابتدا منابع اکولوژیکی و اقتصادی - اجتماعی آبخیز شناسایی و نقشه سازی شدند، داده های حاصل رقومی گردیده و به همراه دیگر داده های توصیفی برای ایجاد پایگاه داده ها به سیستم های Arc/Info و Idrisi وارد گردیدند. در سیست...
متن کاملآمایش سرزمین حوزه آبخیز دادقان تفرش با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی
سرزمین با استفاده از ابزار توانمند و دقیق GIS انجام پذیرفت . در قالب این فرایند و با استفاده از رهیافت تجزیه وتحلیل سیستمی ابتدا منابع اکولوژی و اقتصادی اجتماعی آبخیزشناسایی و نقشه سازی شده اند . داده های نقشه ای حاصل ، رقومی شده و به همراه دیگر دادههای توصیفی برای ایجاد پایگاه داده ها به سامانه ها Idrisi- Arc/Info وارد شدند . در سامانه Idrisi- Arc/Info عملیات تصحیح مختصات جغرافیایی ایجاد توپ...
متن کاملآمایش حوضه آبخیز تیل‌آباد گلستان، با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)
آمایش اراضی علمی است که با توجه به ویژگی‌های اکولوژیکی سرزمین و شرایط اقتصادی اجتماعی آن، نوع استفاده بهینه از سرزمین را مشخص می‌سازد. در ارزیابی توان اکولوژیک حوضه آبخیز 965,33 هکتاری تیل‌آباد گلستان که موضوع این تحقیق است، نقشه‌های طبقات ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت شیب، بافت خاک، زمین‌شناسی، همباران، همدما، فرسایش خاک، عمق خاک، ساختمان خاک، تولید علوفه، وضعیت مرتع، گرایش مرتع، تاج پوشش، اقلی...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 51 شماره 5
صفحات 1069- 1080
تاریخ انتشار 2020-07-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023