ارزیابی ترکیب‌پذیری و عمل ژن در لاین‌های والدینی آفتابگردان (Helianthus annuus L.) در شرایط تنش خشکی

نویسندگان

  • توکلی, علیرضا موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • سلطانی نجف‌آبادی, مسعود استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • عابدینی اسفهلانی, محمد دانشجوی دکتری دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان
  • فتوت, رضا استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان
چکیده مقاله:

به ‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر شاخص‌های ژنتیکی و ترکیب‌پذیری صفات مهم زراعی آفتابگردان، هشت لاین برگرداننده باروری با سطوح مختلف تحمل به تنش خشکی، با سه لاین نرعقیم به عنوان تستر در سال 1393 تلاقی داده شدند. دورگ‌های حاصله به همراه والدین به صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بسطام شهرستان شاهرود مورد ارزیابی قرار گرفتند. آبیاری در دو سطح؛ بدون تنش (آبیاری کامل) و تنش خشکی در کرت‌های اصلی و ژنوتیپ‌های آفتابگردان (24 دورگ، 11 والد و یک رقم شاهد) در کرت‌های فرعی قرار داده شدند. صفات گیاهی اندازه‌گیری شده شامل تعداد روز تا رسیدگی، ارتفاع بوته، قطر طبق، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه بودند. نتایج حاصل از تجزیه لاین × تستر نشان داد که اثر لاین‌ها و تسترها به‌جز قطر طبق در شرایط تنش، از لحاظ سایر صفات در شرایط بدون تنش و تنش معنی‌دار بودند. اثر متقابل لاین × تستر در شرایط بدون تنش بر صفات تعداد دانه در بوته و عملکرد دانه و در شرایط تنش بر تعداد روز تا رسیدگی و تعداد دانه در بوته، معنی‌دار بود. لاین‌های C122 و C123 و تستر A19 در هر دو شرایط دارای بیشترین مقدار مثبت ترکیب‌پذیری عمومی از لحاظ عملکرد دانه بودند و به‌عنوان والدین مطلوب برای تولید دورگ‌های مناسب در برنامه‌های اصلاحی قابل‌استفاده شناخته شدند. دورگ A19×C122 با عملکرد دانه 5224 کیلوگرم در هکتار و طول دوره رشد 91 روز بیشترین عملکرد دانه را در شرایط بدون تنش داشت. در شرایط تنش دورگ A19×R217 با 1868 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را داشته و دورگ A19×C122 در رتبه‌ بعدی قرار گرفت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی خصوصیات زراعی و عملکرد هیبریدهای جدید آفتابگردان (.Helianthus annuus L) در شرایط تنش کم آبی

In order to study the effects of drought stress on agronomical traits and seed yield of new hybrids of sunflower there individual experiments were conducted on nine hybrids of sunflowers under three irrigation regimes (irrigation after 60,120,180 mm evaporation from evaporation pan class A) in 2006. The experiment was a randomized complete block design with 3 replication, performed in the resea...

متن کامل

اثر میکوریزا آربوسکولار بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات گیاهی آفتابگردان (Helianthus annuus L.) در شرایط تنش خشکی

یکی از مهم ترِِین عوامل محدود کننده عملکرد گیاهان زراعی مناطق خشک و نیمه خشک، کمبود آب است. ارزیابی عملکرد گیاهان زراعی در شرایط تحت تنش و استفاده از میکروارگانیسم‌های مفید خاک جهت کاهش خسارت های ناشی از تنش های محیطی از راه حل‌های نوِِین در کشاورزِی پایدار در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود. به این منظور، آزمایشی در سال 1385در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس به صورت کرت های خرد شده در ق...

متن کامل

تأثیر محلول‌پاشی مقادیر مختلف سولفات روی بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان (Helianthus annuus L.) در شرایط تنش خشکی

اثر محلول‌پاشی سولفات روی و دور آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان در قالب آزمایشی به صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان سبزوار در سال زراعی 1391-1390 مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای مورد بررسی عبارت بودند از: تنش خشکی در 3 سطح بدون تنش (دور آبیاری 6 روزه)، تنش متوسط (دور آبیاری 12 روزه) و تنش شدید (دور آب...

متن کامل

ارزیابی خصوصیات زراعی و عملکرد هیبریدهای جدید آفتابگردان (.helianthus annuus l) در شرایط تنش کم آبی

به منظور ارزیابی خصوصیات زراعی و عملکرد هیبریدهای جدید آفتابگردان در شرایط تنش کم آبی در سال 1385، سه آزمایش جداگانه روی 9 هیبرید آفتابگردان در سه رژیم آبیاری (آبیاری پس از 60، 120 و 180 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a) و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه پژوهشی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا گردید. نتایج آزمایش اثرات معنی دار تنش کم آبی را بر روی صفاتی نظیر تعدا...

متن کامل

ارزیابی ژنوتیپ های مختلف آفتابگردان ‏‎(helianthus annuus l.)‎‏ در شرایط تنش خشکی براساس شاخصهای مقاومت و تجزیه علیت

از آنجائیکه ایران در اقلیم خشک و نیمه خشک واقع است خسارات فراوانی از طریق خشکی متحمل می شود. در این راستا در سال 1380 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب تحقیقی به صورت آزمایش کرتهای خرد شده با اعمال تنش در دو مرحله گلدهی و دانه بستن بر روی هشت ژنوتیپ آفتابگردان و به منظور بررسی اثرات خشکی بر عملکرد و اجزای آن به اجرا در آمد. در این آزمایش کرتهای اصلی طرح، شامل سه سطح آبیاری بود که عبارتند از :...

15 صفحه اول

ارزیابی شاخص های تحمل به خشکی در ارقام مختلف آفتابگردان (Helianthus annuus L)

در این مطالعه 12 رقم آفتابگردان روغنی (Helianthus annuus L.)  در منطقه خوی در هر یک از شرایط آبیاری بهینه و تنش خشکی با طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی خوی کشت و مورد مطالعه قرار گرفتند. اختلاف بسیار معنی داری (P0/01) بین ارقام از نظر عملکرد در شرایط آبیاری بهینه و تنش خشکی وجود داشت. در دو محیط، رقم شماره سه (وینمک 8931) با میانگین 4254 کیلوگرم و رقم شم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 20  شماره 1

صفحات  1- 15

تاریخ انتشار 2018-06

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023