ارزیابی عوامل مؤثر بر مکان‌یابی اسکان اضطراری (مطالعۀ موردی: شهر ارومیه)

امروزه مدیریت بحران جزء جدایی‌ناپذیر برنامه‌ریزی شهری معاصر تلقی می‌شود و از جمله سناریوهای کارآمد برای ساماندهی وضعیت آسیب‌دیدگان «مکان‌یابی اسکان اضطراری» است. اسکان اضطراری مرحله‌ای است که طی آن فرایندهای اجتماعی توانمندسازی و بهبود نوع سکونتگاه‌ها پس از بحران صورت می‌گیرد. از نظر اجتماعی مسکن اضطراری به‌معنای نجات آوارگان، کمک به مصدومان و شروع فعالیت‌های روزانه پس از بحران است. در این نوع اسکان، فرایندهای اجتماعی توانمندسازی و بهبود نوع سکونتگاه‌ها پس از بحران انجام می‌گیرد. پژوهش حاضر با هدف «ارزیابی عوامل مؤثر بر مکان‌یابی اسکان اضطراری مطالعة موردی شهر ارومیه» است. رویکرد حاکم بر این پژوهش توصیفی- تحلیلی و نوع تحقیق اسنادی و پیمایشی است. براساس داده‌های مستخرج از طرح جامع شهر ارومیه، ابتدا شبکه‌های دسترسی، عامل طبیعی، مدیریت، امنیت و فاکتور عملکردی به‌صورت پیمایشی روی نقشه مشخص شد. سپس از کارشناسان مسائل شهری خواسته شد براساس مقایسات زوجی اولویت‌هایی را مشخص سازند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد عامل طبیعی با میانگین وزنی 102/0 رتبة اول، عامل دسترسی با میانگین وزنی 087/0 رتبة دوم، عامل مدیریت با میانگین وزنی 075/0 رتبة سوم، عامل امنیت با میانگین وزنی 068/0 رتبة چهارم و درنهایت عامل عملکردی با میانگین وزنی 061/0 رتبة پنجم را دارد. در واقع فاکتورهای مؤثر بر مکان‌یابی اسکان اضطراری سهم متفاوتی در تحقق آن دارند که نیازمند توجه جدی مدیران و تصمیم‌سازان شهری است.