ارزیابی فضای کسب‌و‌کار بانکی با تأکید بر محیط قانونی و مقرراتی در ایران

قوانین و مقررات با تنظیم روابط حاکم بر اجزای فعال در هر یک از محیط‌های اقتصادی، از جمله نظام بانکی، نقش مؤثری بر فضای کسب‌وکار ذیربط ایفا می‌کند. در نظام بانکی نیز بانک‌ مرکزی با طراحی مقررات مختلف، به‌ویژه بخشنامه‌های نظارتی، گستره ابعاد مختلف فعالیت بانک‌ها و روابط بین آنها را به تصویر می‌کشد. از آنجا که در عرصه بین‌المللی کمیته بال الگویی را در قالب برنامه ارزیابی مالی برای نظارت مؤثر بانکی طراحی کرده است، ارزیابی بخشنامه‌های فوق در سال‌های اخیر در مقایسه با این الگو می‌تواند تصویر شفافی از فضای مقرراتی حاکم بر کسب‌و‌کار بانکی ایران را به‌تصویر بکشد. بررسی انجام‌شده در این زمینه در مقاله حاضر بیانگر خلأهای شدیدی در الگوی مقررات‌گذاری بانک ‌مرکزی در نظارت بر بانک‌ها است، به‌نحوی‌که تنظیم فضای مناسب کسب‌وکار بانکی مورد توجه قرار نگرفته است. از این‌رو پرداختن به موارد نادیده گرفته شده، پررنگ نمودن حوزه‌های کمرنگ و تخصصی‌تر نمودن حوزه‌های مورد تأکید اصول نظارت مؤثر بانکی کمیته بال باید در دستور کار اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک ‌مرکزی قرار گیرد. توجه به موارد فوق در مقررات‌گذاری و نظارت بانک ‌مرکزی می‌تواند خط‌مشی لازم را در شکل‌دهی فضای مناسب کسب‌وکار بانکی در اختیار بانک‌ها قرار دهد