ارزیابی پایداری عملکرد لاین‌های جدید کلزا (Brassica napus L.) در شرایط تنش خشکی انتهای فصل

به منظور شناسایی لاین­های پرمحصول سازگار و با عملکرد دانه پایدار در شرایط تنش خشکی انتهای فصل، آزمایشی با 17 لاین جدید کلزا همراه با ارقام احمدی و اپرا (Opera) با استفاده از طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سه شرایط؛ آبیاری کامل (بدون تنش)، تنش خشکی با قطع آبیاری از مرحله گلدهی و تنش خشکی با قطع آبیاری از مرحله خورجین­دهی به مدت دو سال زراعی (1392-1391 و 1393-1392) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسلام آباد غرب به اجرا گذاشته شد. با معنی­دار شدن اثر متقابل سال در ژنوتیپ در تنش، از آماره‌های مختلف پایداری برای گزینش لاین­های پرمحصول و پایدار استفاده شد. نتایج نشان داد که لاین­های گزینش شده بر اساس روش­های مختلف ارزیابی پایداری، متفاوت بودند، با این حال در اکثر روش­های مورد استفاده، لاین L183 برتر از سایر لاین‌ها بود. این لاین با 4192 کیلوگرم در هکتار، از عملکرد دانه مناسبی برخوردار بود. از نظر شاخص برتری و روش گزینش هم­زمان عملکرد و پایداری، پس از لاین L183، لاین­های KS7 و KR4 به ترتیب با عملکرد دانه 4367 و 4346 کیلوگرم در هکتار نیز به عنوان لاین­های پرمحصول و پایدار شناسایی شدند. رقم احمدی با میانگین عملکرد 3600 کیلوگرم در هکتار از واریانس و ضریب تغییرات محیطی پایینی در تیمارهای آبیاری برخوردار بود و به نظر می­رسد که این رقم برای کاشت در شرایط تنش خشکی انتهای فصل در منطقه اجرای آزمایش مناسب باشد.