اعتبار و جایگاه رأی اکثریت در نظام سیاسی اسلام

نویسندگان

چکیده مقاله:

در دنیای پیچیدۀ اجتماعی و سیاسی مراجعه به آرای عمومی، یک راهکار و فضیلت در جوامع به‌شمار می‌رود، تا آنجا که تعیین نوع حکومت­، عالی­ترین مقامات، قوانین و مقررات کشورها از طریق مراجعه به آرای مردم تعیین می­شود. امروزه جوامع غربی و شرقی رأی اکثریت را حجت دانسته و اعتبار آن برایشان خدشه‌ناپذیر است. این اعتبار هم در جوامع ایدئولوگ و هم لائیک پذیرفته شده است؛ در این بین برخی اندیشمندان غیرمسلمان، و تقریباً همۀ اندیشمندان مسلمان بر حجیت و اعتبار مطلق رأی اکثریت ایراداتی وارد کرده­اند، که مستند و اعتبار رأی اکثریت از کجاست؛ اصول و مبانی اعتبار رأی اکثریت در نظام سیاسی چیست؟ با این حال بین موافقان و مخالفان مباحثی واقع شده که بیانگر دلایل و مستندات هر یک از قائلان است. این نوشتار می­کوشد با بررسی ادلۀ موافقان و مخالفان مبانی اعتبار و عدم اعتبار رأی اکثریت در نظام سیاسی اسلام را فارغ از تمایلات و اغراض سیاسی به‌دنبال دیدگاه حقیقت که بر پایۀ جایگاه رأی اکثریت در نظام سیاسی اسلام که نقش مقبولیت­زایی داشته، نه مشروعیت­زایی بیان دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اعتبار رأی اکثریت در پرتو کتاب و سنت

در فصل اول این نوشتار، به دو دسته از آیات قرآن پرداخته شده است. در دسته نخست، رأی اکثریت بنا بر مبنای کشف حقیقت، بی‏اعتبار شمرده شده است; و در دسته دوم، اعتبار رأی اکثریت بنا بر مبنای حق تعیین سرنوشت، به اثبات رسیده است. نویسنده از این دو دسته آیات، نتیجه می‏گیرد که قرآن کریم مخالف شدید دو آسیب مهم میان مسلمانان است: نخست، عوام‏زدگی و دنباله‏روی از جوّ غالب در جامعه; و دوم، استبداد، زورگویی و تح...

متن کامل

اعتبار رأی اکثریت بر مبنای کشف حقیقت و سایر مبانی

در این نوشتار به بررسی اعتبار رأی اکثریت بر پایه چهار مبنای »کشف حقیقت«، »مشروعیت دینی«، »مصلحت« و »مقبولیت« پرداخته شده و نتایج منطقی و عقلی هر یک از این مبانی در موضوع رأی اکثریت مورد کاوش قرار گرفته است. نویسنده در این نوشتار پس از بررسی هر یک از این مبانی به این نتیجه می‏رسد که رأی اکثریت بر پایه مبانی یادشده، فاقد اعتبار عقلی است; یا اعتبار آن در حوزه محدودی قابل اثبات است. در مقاله »اعتبا...

متن کامل

حق ‌رأی زنان در نظام سیاسی اسلام (بررسی پیشینه و مبانی)

   حق ­رأی از عمده حقوق سیاسی- اجتماعی زنان است که تنها چند دهه­ای است در کشورهای مدعی حقوق بشر به رسمیت شناخته و محقق شده است. ادعای بیشتر این کشورها و جنبش­های مدافع حقوق زنان آن است که زن­ها در همه­ی دوره­های حیات و در تمام ادیان، از این حق محروم بوده­اند و تنها به واسطه­ی تلاش ایشان این حق برای زنان به رسمیت شناخته شد. این پژوهش درصدد است به شیوه­ی توصیفی­–­تحلیلی دیدگاه اسلام را در­این­بار...

متن کامل

رأی اکثریت از دید احدیت

با نیم نگاهی به سخنان گهربار احدیت در می یابیم که به اکثریت توهینهای بسیاری شده است. آنچه در نگاه نخست از این آیه های الهی نتیجه می شود این است که ناظر به مسائل دقیق اعتقادی، غیبی، ماورای طبیعی است؛ نه مسائل سیاسی و اجتماعی. اما پژوهش حاضر نتیجه ای کاملا برعکس می گیرد: نه تنها دین مبین اسلام بلکه تمامی ادیان آسمانی برای تحقق هدفی واحد آمده اند: افشای چهره دل آزار سیاست شیطانی و معرفی چهره دل آر...

15 صفحه اول

نظام سیاسی و دولت در اسلام(1) (سیمای عمومی نظام سیاسی و دولت در اسلام)

دولت در جامعه اسلامی، همانند دیگر جوامع بشری، نه تنها بیانگر وجود مجموعه ‏ای از نهادهاست، بلکه حاکی از وجود نگرش‏ها و شیوه‏ های خاصی از اعمال و رفتار است که مدنیت اسلامی خوانده می‏ شود؛ اما فهم کامل شکل و ساخت دولت عمدتا نیازمند درک نظریه ‏های کلانی است که هدف آنها تعریف، توصیف و توضیح واقعیت دولت است. هر یک از آنها طرحی هستند که ماهیت دولت را در جهان اسلام معنا می ‏کنند و احتمالاً نیز طریقی برا...

متن کامل

جایگاه مشارکت در اندیشة سیاسی اسلام

ساحت اندیشة سیاسی در اسلام به مثابة نظام منسجم و ساختارمندی، واجد آموزه‌هایی ناب و قدسی و کارویژه‌هایی درخور، برای اداره و تمشیت امور سیاسی، اجتماعی و تربیتی انسان‌هاست. از این‌رو می‌توان بازتاب بسیاری از ایده‌های اجتماعی امروزین را در نصوص، روایات و آرای متفکران اسلامی به عیان دید و محکی برای ارزیابی و نقد دیدگاه‌های گوناگون در آن سراغ گرفت. از جملة این ایده‌ها، مشارکت شهروندان در مدیریت کلان ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 48  شماره 2

صفحات  393- 412

تاریخ انتشار 2018-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023