اعتماد نهادی، دانشگاه‌های دولتی و جامعه‌پذیری سیاسی در جمهوری اسلامی ایران

در این مقاله تلاش می‌کنیم تا ارتباط بین سه مفهوم اعتماد نهادی، دانشگاه، و جامعه‌پذیری سیاسی را بررسی کنیم. اعتماد نهادی از مهم‌ترین سرمایه‌های هر نهاد برای پیشبرد کارکردهایش است. از سویی، یکی از مهم‌ترین کارکردهای  دانشگاه‌های دولتی در جمهوری اسلامی ایران تأثیرگذاری بر روند جامعه‌پذیری سیاسی مخاطبان اصلی خود، یعنی دانشجویان است. پرسش اصلی این مقاله این است که اعتماد نهادی به‌مثابۀ مهم‌ترین شاخص سرمایۀ اجتماعی چه تأثیری بر فرایند جامعه‌پذیری سیاسی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران به‌مثابۀ جامعۀ آماری این مقاله دارد. این مقاله با مبنا قراردادن نظریۀ رابرت پاتنام درخصوص مفهوم سرمایۀ اجتماعی این فرضیه را مطرح می‌کند که جامعه‌پذیری سیاسی در هر جامعه به‌طور عمده از طریق نهادهای دولتی صورت می‌پذیرد  و میزان اعتماد نهادی افراد جامعه به نهادهای دولتی که از آن با عنوان «اعتماد نهادی» یاد می‌شود در فرایند اجرا و اثربخشی جامعه‌پذیری سیاسی بسیار حائز اهمیت است. بررسی یافته‌های آماری مربوط به مطالعۀ موردی این مقاله نشان داد که با افزایش سطح اعتماد نهادی در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران میزان اثربخشی آن‌ها بر جامعه‌پذیری سیاسی دانشجویان مقطع کارشناسی افزایش می‌یابد.