الزامات و موانع فکری ـ سیاسی سعادتمندی جامعه در دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای

بسیج مردم در تحولات سیاسی ـ اجتماعی و اقدامات دولت‌ها در امر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی ـ حداقل در ظاهرـ با هدف بیشینه‌کردن سعادتمندی جامعه و کمینه‌کردن تلخکامی‌ها رقم می‌خورد. الگوهای حکمرانی در تاریخ حیات سیاسی ـ اجتماعی بر اساس فهمی که از سعادتمندی جامعه داشته‌اند؛ رفتارهای مشروع یا غیرمشروعی انجام داده‌‌اند. تحولات سیاسی و اجتماعی در ایران پیشا انقلاب ـ که منتهی به انقلاب اسلامی شد ـ و همچنین پسا انقلاب اسلامی تا حدودی متأثر از سیاستگذاری‌ها و برنامه‌‌ریزی دستگاه‌ حکمرانی، توقع و انتظارات و حمایت‌ها و مخالفت‌های مردم است، امری که بصورت بنیادین ریشه در فهم و درک مسئله سعادتمندی جامعه در دیدگاه دولتمردان و مردم دارد. نظر به اهمیت این مسئله، این مقاله با روش کیفی از نوع معناشناسی درصدد پاسخگویی به این سوال اصلی است که در دیدگاه رهبر انقلاب اسلامی سعادت چگونه چیزی‌ست و الزامات و موانع فکری - سیاسی سعادتمندی در جامعه کدام‌اند؟ یافته‌ها بر این نکته تأکید دارد که سعادتمندی جامعه در دیدگاه رهبری به معنای «فراهم آوردن زیست مومنانه برای نیل به لقاء الهی» است و ناظر بر حیات دنیوی و اخروی جامعه و ابعاد مادی (امنیت، رفاه، بهداشت، عدالت و پیشرفت) و معنویِ زندگی (التزام به فضایل اخلاقی و اجتناب از رذایل اخلاقی) می‌باشد. سعادتمندی جامعه منوط به لوازم فکری (حاکمیت اسلام)، لوازم نهادی (سبک زندگی اسلامی، خانواده، مسجد و...)، لوازم ساختاری (نظام سیاسی اسلامی و حکمرانی اسلامی) و لوازم قانونی (التزام به اسناد بالادستی) است. و موانع سعادتمندی جامعه نیز موانع فکری (حاکمیت غیر اسلامی)، موانع فردی (باور و اخلاق غیر اسلامی)، موانع اجتماعی (سلطه، وابستگی، تفرقه) و موانع ساختاری (نظام سیاسی غیر اسلامی) است. در دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت به‌مثابه «برنامه راهبردی جامعه سعادتمند»، تمدن نوین اسلامی به‌مثابه «بستر شکل‌گیری جامعه سعادتمند» و حیات طیبه اسلامی به‌مثابه «مدل آرمانی جامعه سعادتمند» ایفای نقش می‌کنند.