انقلاب اسلامی و الگوی پیشرفت فرهنگ پایه (ناظر بر رویکرد فرهنگی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت)

هدف پژوهش حاضر بررسی ماهیت اصلی و سرشت واقعی مفهوم پیشرفت و توسعه در گفتمان انقلاب اسلامی بود تا از رهگذر آن، مختصات مفهومی پیشرفت در الگوی اسلامی- ایرانی معرفی شده تا ضمن اصلاح فرایند تکمیل و تعمیق الگوی موجود، تدابیر مورد نیاز برای حرکت به سمت افق تعیین شده الگو، واقعی‌تر و سازگارتر با ماهیت اصیل فرهنگی انقلاب اسلامی پیش‍‌بینی شود. بنابراین، مقاله حاضر در تلاش برای پاسخگویی به این سوال بود که چه نسبتی بین فرهنگ و انقلاب اسلامی بطور عام، و فرهنگ و الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت بطور خاص برقرار بوده و ماهیت و سرشت واقعی مفهوم پیشرفت در الگوی اسلامی -ایرانی بر چه پایه‌ای استوار است؟. همچنین پژوهش بر این فرضیه استوار بوده است که به تبع زیربنایی بودن مفهوم فرهنگ و اصالت آن در گفتمان انقلاب اسلامی، ماهیت و سرشت الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت، فرهنگی است، بگونه‌ای که می‌توان الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت را الگویی برمبنای فرهنگ دانست. در این مطالعه که به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد، الگوی روشی مناسب جهت مطالعه موضوع مقاله حاضر که در ذیل مطالعات اسلام سیاسی است، معرفی شد تا با الگوی روشی سازگار با این تحقیق، یعنی «تحلیل گفتمان» به مطالعه و بررسی موضوعات مورد نظر و تبیین و اثبات فرضیه مورد ادعا پرداخته شود. نتایج این پژوهش بر این نکته تاکید دارد که فرهنگ در گفتمان انقلاب اسلامی از اصالت و جایگاه زیربنایی برخوردار بوده و وجه امتیاز و نقطه‌‌ی قوت آن به شمار می‌‌آید، بگونه‌ای که لازم است در تعیین رویکرد الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت و ترسیم مختصات هویتی آن، به جایگاه و اهمیت زیربنایی فرهنگ بیش از پیش توجه داشت و بدرستی آن را الگوی پیشرفت فرهنگ پایه معرفی کرد.