بررسی بافت شناختی و سیتوشیمیایی مراحل مختلف رویانزایی گیاه قیچ

شکل‌گیری دانه یکی از مراحل مهم تولید مثل در گیاهان دانه‌دار به شمار می‌رود. در این پژوهش بررسی تکوین تخمک، اندوسپرم و رویان زایی گیاه قیچ با استفاده از تکنیک‌های میکروسکوپی مدنظر قرار گرفته است. نمونه‌ها از مراحل مختلف نموی جمع‌آوری و تثبیت گردیدند، نمونه‌های تثبیت‌شده با روش-های رنگ‌آمیزی مختلف هیستولوژیکی و سیتوشیمیایی مطالعه شدند. مشاهدات اولیه نشان داد که تخمک از نوع واژگون و دو پوسته‌ای است. پوشش خارجی تخمک در طی تکوین، به تزئینات پوسته دانه تبدیل می‌گردد؛ بنابراین دانه از نوع تستایی است. در دانه قیچ آندوسپرم ابتدا از نوع هسته‌ای می‌باشد؛ این امر ارتباط رویان با بافت اندوسپرم را سهولت می‌بخشد. با ادامه نمو دانه روند سلولی شدن آندوسپرم دیده می‌شود. آندوسپرم سلولی شده در این گیاه به-تدریج به سمت فضاهای مرکزی کیسه جنینی توسعه پیدا می‌کند و کل فضای کیسه جنینی را اشغال می‌نماید. درواقع دانه از نوع اندوسپرم دار بوده و بافت اندوسپرم تا مرحله رویان بالغ باقی مانده و تحلیل نمی‌رود. همچنین مراحل رویان کروی، قلبی، اژدری و رویان بالغ به همراه بخش‌های مریستم انتهای ریشه، هیپوکوتیل، مریستم انتهای ساقه و لپه‌ها مشخص مشاهده شد. نتایج سیتوشیمیایی نشان داد که با رشد بیشتر دانه، تشکیل دانه‌های انبوه نشاسته و به دنبال آن ضخیم‌شدگی دیواره‌ها اتفاق می‌افتد که موجب کاهش شدید حفره‌های سلولی و نیز سخت شدن این بافت می‌گردد. از طرفی مشخص شد که فراوانی مواد ذخیره‌ای لیپیدی در بافت اندوسپرم نسبت به مواد پروتئینی بیشتر است. بر خلاف اندوسپرم، در بافت رویان بالغ مواد کربوهیدراتی با رنگ آمیزی PAS تشخیص داده نشد.