بررسی تأثیر مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم بر توزیع درآمد با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته

از مهم‌ترین وﻇﺎﻳﻒ اﻗﺘﺼﺎدی دولت‌ها ﻛﻨﺘﺮل وﺿﻌﻴﺖ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی درآﻣﺪ اﺳﺖ؛ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ دولت‌ﻫـﺎ ﺑﺎﻳـﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺎﻫﺶ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی، ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات درآﻣﺪﻫﺎی اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰارﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد تجزیه‌وتحلیل ﻛﻨﻨﺪ. توزیع درآمد و تلاش در راستای بهبود آن، یکی از مهم‌ترین مسائلی است که دولت‌ها با آن مواجه هستند. توزیع درآمد از عوامل مهمی تأثیر می‌پذیرد. ﻟﺬا ﻫﺪف از اﻳﻦ ﻣﻘﺎله ﺑررسی تأثیر مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم بر توزیع درآمد در 27 استان منتخب کشور، در دوره زمانی 1394- 1385 با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته است. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می‌دهد که مالیات‌های مستقیم با ضریب جینی رابطه مثبت دارد؛ بدین معنی که وضعیت توزیع درآمد بدتر می‌شود و رابطه مالیات‌های غیرمستقیم با ضریب جینی منفی است، یعنی وضعیت توزیع درآمد بهتر است؛ که این نتیجه بر لزوم توجه به مالیات‌های غیرمستقیم تأکید دارد. از سوی دیگر تولید ناخالص داخلی دارای اثری منفی و معنادار بر نابرابری درآمد است. همچنین اثر شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی بر توزیع درآمد، مثبت و معناداری است.