بررسی تنوع ژنتیکی اکوتیپ‎های زیره‎سبز خراسان با استفاده از نشانگرهای پروتئینی

زیره ‌سبز یکی از قدﻳﻤﻲﺗﺮﻳﻦ و از ﻧﻈﺮ اﻗﺘﺼﺎدی مهمترین ﮔﻮﻧﻪ در ﺧﺎﻧﻮاده چتریان است که بالاترین سطح زیر کشت در استان‌های خراسان را دارد. در این تحقیق تنوع ژنتیکی 20 اکوتیپ زیره‎‎سبز با پراکندگی کامل از سه استان خراسان شمالی، رضوی و جنوبی توسط نشانگرهای پروتئینی بررسی گردید. بررسی تغییرات پروتئین‎ با روش SDS-PAGE با طی مراحل استخراج پروتیئن از بذر، تعیین غلظت نمونه‎ها و بعد انجام الکتروفورز انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که بین و درون جمعیت‌ها تنوع وجود داشت. بر اساس نشانگر پروتئینی 24 درصد از تغییرات مربوط به بین جمعیت‎ها و 76 درصد مربوط به‎ درون جمعیت‎ها بود. درصد چندشکلی به‎دست آمده از نشانگر پروتئینی 27 درصد، میانگین محتوای چندشکلی 01/0، میانگین شاخص اطلاعاتی شانون 49/0 و میانگین شاخص اطلاعاتی نی 68/0 به‎دست آمد. نتایج حاصل از تجزیه به مختصات اصلی نشان داد که سه مؤلفه اول 83 درصد از تغییرات را توجیه کردند. تجزیه خوشه‌ای بر اساس ماتریس تشابه اکوتیپ‎های مورد مطالعه را در پنج خوشه گروه‌بندی نمود. گروه‌بندی اکوتیپ‌ها نشان داد که تنوع ژنتیکی از تنوع جغرافیایی تبعیّت نمی‌کند.