بررسی دیدگاه صدرالمتألهین شیرازی در باب جامعیت قرآن

نویسندگان

  • ابراهیم نوئی گروه مدرسی معارف اسلامی ، دانشکده الهیات و ادیان دانشگاه شهید بهشتی تهران
  • مجتبی جلالی دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی دانشگاه شهید بهشتی
چکیده مقاله:

قرآن به عنوان وحی آسمانی مشتمل بر موضوعات متعدد است که در مواردی متصدی تبیین امور و گاه در مقام تفصیل امور متشابه از یکدیگر است. نوشتار پیشِ رو رویکرد ملاصدرا در باب قلمرو و جامعیت قرآن را با روشی نقلی - برهانی بررسی کرده و به این نتایج رسیده است: از دیدگاه ملاصدرا، همه امور به نحوی در قرآن مذکور است؛ حال یا صریحاً و یا اینکه مقوّمات، اسباب، مبادی و غایتش در قرآن آمده است. البته فهم همه علوم قرآن مختص به افرادی است که توفیق مفارقت از تعلقات مادی نصیب آنان شده است. همین ویژگی است که تبیین معارف و علوم قرآنی را متوقف بر وساطت رسول الله و ائمه (ع) می کند. ملاصدرا معتقد است همانطوری که انسان‌ها دارای مراتب وجودی مختلفند، قرآن نیز مشتمل بر مراتب و بواطن متعددی است و مراتب وجودی انسان‏ها در میزان فهم و درکشان از علوم قرآن تأثیر گذار خواهد بود. ملاصدرا در باب جامعیت و قلمرو قرآن، قائل به تفصیل است و قرآن را مشتمل بر دو بخش؛ ظاهر و باطن دانسته است. او در بخش ظاهر قائل به جامعیت اعتدالی و در بخش باطن قائل به نظریه حداکثری است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تفسیر و تأویل از دیدگاه صدرالمتألهین شیرازی

دیدگاه ملاصدرای فیلسوف و مفسر قرآن کریم درباره تفسیر و تأویل قرآن و تفاوت این دو اصطلاح از دیدگاه او مسئله اصلی این جستار است. از مراجعه به آثار صدرا به ویژه آثار تفسیری او چون تفسیر القرآن  و مفاتیح الغیب چنین بر می آید که در دستگاه تفسیری فیلسوف تأویل گرای شیعی، تفسیر حقیقی و تأویل صحیح یگانه اند و با اینکه بر اصاله الظهور پا می فشارد به سختی متمایل به بواطن معنایی قرآن است و باطن معنا از دید...

متن کامل

جامعیت قرآن از دیدگاه امام خمینی(س)

 مسئلة جامعیت قرآن از جمله موضوعات مهم و بنیادی است که تا حدودی در آراء و نظرات شماری از مشاهیر مفسرین فریقین انعکاس یافته است. امّا به رغم اذعان و اعتقاد جازمی که عموم اندیشمندان اسلامی نسبت به این موضوع روا داشته‌اند، از یکسو باید اعتراف نمود که مسئله جامعیت قرآن، هیچ‌گاه به‌طور مستقل و مستوفا در دستور کار مطالعاتی قرآن پژوهان مسلمان قرار نگرفته و در مواردی هم که از این مقوله سخن ...

متن کامل

نقد و بررسی دیدگاه مفسران فریقین درباره جامعیت قرآن

یکی از مباحث مهم در ارتباط با قرآن، جامعیت آن می باشد که از همان آغاز اندیشمندان اسلامی پیرامون آن دیدگاه های مختلفی ارائه نموده اند. جامعیت مطلق، جامعیت در امور هدایتی و جامعیت حداقلی از مهم ترین دیدگاه های مطرح شده در این باره می باشد. آیات و روایات درباره جامعیت قرآن این مطلب را بیان می دارند که قرآن از جامعیت مطلق در امور هدایتی و دینی برخوردار می باشد و هیج مطلب و مساله ای در امور دینی و ه...

متن کامل

بررسی تطبیقی نظریه جامعیت قرآن از دیدگاه سید قطب

از مهم ترین پیش فهم های تفسیر قرآن، تبیین قلمرو معارف آن است؛ چه، نوع نگرش ما به این مساله، نقش و دخالتی اساسی در نحوه تبیین پیام ها و رهنمودهای قرآن در پی خواهد داشت. مفسران قرون اخیر (14 و 15 هجری) به این امر توجه کرده و برای آن اهمیت ویژه ای قایل شده و درصدد برآمده اند تا با تبیین موسع کارکرد دین و تعلیمات آسمانی، ابعاد بیش تری از نقش آفرینی و کارآمدی قرآن را در زندگی بشر بنمایانند. سید قطب ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 17

صفحات  119- 145

تاریخ انتشار 2017-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023