بررسی رسوب و رابطه آن با بده آب در رودخانه کرج

فرسایش آبی و حمل رسوب در رودخانه کرج بعلت آنکه شدید بود وکنترل آن مشکل می باشد. از عوامل مهم برنامه ریزی در حوضه آبریز آن بشمار می رود. در این مقاله نحوه ایجاد رسوبات ‘ حمل وانتقال آن ‘ رابطه بده رسوب با بده آب ‘ مقادیر رسوبات وتغییرات آن مورد بررسی قرار گرفته است. شعبات این رودخانه بعلت شیب زیاددر هنگام سیلابی گل آلود می گردد. باین ترتیب شعبات ومسل ها بطور متناوب مقدار قابل ملاحظه ای با ر رسوبات را از حوضه بداخل رودخانه اصلی حمل می کند . از انواع فرسایشی که در این حوضه آبریز موجب ایجاد رسوب می گردد می توان از فرسایش سطحی ‘ فرسایش خندقی ‘ فرسایش لغزشی ‘ فرسایش کناره ای ‘ فرسایش کانالی و همچنین حرکت واریزه ها و فرسایش ناشی از عملیات جاده سازی وبهره برداری از معادن را نام برد. رابطه کلی بده رسوب معلق و بده جریان آب از همبستگی های انجام شده بین 757 نمونه اندازه گیری شده بده آب و رسوب معلق درایستگاه سیرا (1355-1347) بصورت زیر بدست آمده است. Qs=0.37Q2.44 که در آن Qs= بده آب به متر مکعب در ثانیه منحنی رگرسیون با محل نقاط تجربی در شکل 1نشان داده شده است. همین طور سعی گردید با استفاده از آمار هشت ساله موجود (1355-1347) رابطه ای بین مقدار رسوبات معلق سالانه و حجم آب سالانه تعیین گردد. تغییرات زمانی بده رسوب معلق و بده آب برا ی سال آبی (1351-1350) رابطه ای بین مقدار رسوبات معلق سالانه وحجم آب سالانه تعیین گردد. بده رسوبات معلق برای هشت سال آبی اندازه گیری شده است. با توجه به اینکه آمار مربوط به بده آب برای دوره نسبتا طولانی موجود بود. لذا با استفاده از همبستگی های موجود بین آنها در سالهای مشترک اندازه گیری ‘ مقادیر رسوب برای سالهای (1347-1335) براورد شد. باین ترتیب مقادیر متوسط ماهانه آب و رسوب براساس 19 سال آمار تعیین گردید. که در شکل 5 نشان داده شده است.