بررسی رفتار توده‌ای مبتنی بر واریانس موزون مقطعی در بورس اوراق بهادار تهران

یکی از تورش‏های رفتاری و سوگیری‌های مهم در بازارهای مالی که توجهات زیادی را به خود جلب نموده، رفتار توده‌ای سرمایه‌گذاران است. وجود توده در رفتار، اصطلاحی برای تبیین این موضوع است که چگونه افراد در یک گروه می‌توانند بدون برنامه قبلی با یکدیگر همسو عمل کنند. این تحقیق، به شناسایی و اندازه‌گیری این سوگیری مهم می‌پردازد و رفتار توده‌ای را در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار می‌دهد. در این تحقیق، برای بررسی رفتار توده‌ای از مدل واریانس موزون مقطعی که روش جدیدی مبتنی بر نظریه قیمت‌گذاری آربیتراژ (APT) است، استفاده می‌شود. این مدل، ترکیبی از مدل مبتنی بر پراکندگی بازده و مدل پراکندگی بتا می‌باشد. جامعه آماری حاضر، تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره ‌زمانی فروردین ۱۳۸۹ تا پایان اسفند ۱۳۹۴ را در بر می‌گیرد. در این تحقیق مدل پراکندگی بازده چانگ، چنگ و خورانا و همچنین مدل واریانس موزون مقطعی بر مبنای CAPM نیز تخمین زده شدند و با مدل اصلی مقایسه شدند که نتایج حاکی از برتری مدل اصلی نسبت به مدل‌های دیگر می‌باشد. به علاوه، نتایج پژوهش نشان می‌دهد که رفتار توده‌ای در تمام سال‌ها به صورت ضعیف مشاهده می‌شود، این در حالی است که نقاط توده‌ای قوی بیشتری در سال ۱۳۹۲ مشاهده شده و بیشتر از سایر سال‌ها با پدیده رفتار توده‌ای مواجه بوده است.