بررسی شاخص‌های اکسیداتیو در سه رقم انگور (Vitis vinifera L.) در شرایط تنش خشکی

به‌منظور بررسی واکنش­های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی رقم‌های انگور تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه رقم انگور غیرپیوندی بی‌دانۀ سفید، چفته و یاقوتی و چهار تیمار خشکی در حد 3/0- (شاهد)، 6/0- ( ملایم)، 1- (متوسط) و 5/1- (شدید) مگاپاسکال پتانسیل آب خاک، در سه تکرار در سال 1392 به اجرا درآمد. در این آزمایش گیاهان دوساله انگور در گلدان­های 20 لیتری (قطر گلدان 28 سانتی‌متر و ارتفاع گلدان 60 سانتی‌متر) محتوای خاک لومی- شنی در فضای آزاد (مزرعه) کاشته شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که در رقم بی­دانه با افزایش سطوح تنش خشکی، محتوای نسبی آب برگ (RWC)، میزان سبزینۀ (کلروفیل) a و b کاهش یافت ولی میزان نشت یونی، تجمع مالون­دی­آلدئید(MDA)، فعالیت آنزیم لیپوکسیژناز (LOX) که مسئول پراکسیداسیون اسیدهای چرب غشا است به همراه میزان پراکسید هیدروژن (H2O2) افزایش یافتند. همچنین در فعالیت آنزیم­های پاداکسندگی (آنتی‌اکسیدانی) شامل کاتالاز (CAT)، آسکوربات پراکسیداز (APX)، گایکول پرکسیداز و ظرفیت پاداکسندگی کل (DPPH) تغییر معنی‌داری مشاهده نشد که نشان­دهندۀ این واقعیت است که رقم بی‌دانۀ سفید تحت تنش خشکی کمترین میزان انسجام غشایی را دارد. رقم چفته نیز بالاترین میزان RWC و میزان سبزینۀ a و b در مقایسه با رقم‌های بی­دانۀ ­سفید و یاقوتی را داشت. برخلاف رقم بی‌دانۀ سفید، رقم‌های چفته و یاقوتی در سطوح تنش خشکی توانایی بالاتری در حفظ انسجام غشایی داشتند و میزان بالاتری از فعالیت آنزیم­های پاداکسندۀ CAT، APX،GPX ، به همراه تجمع پایین H2O2 را داشتند. با توجه به یافته‌های این پژوهش می‌توان گفت که رقم چفته و در مراحل بعد رقم یاقوتی پتانسیل بالاتری برای رویارویی با شرایط کم‌آبی در مقایسه با رقم بی‌دانۀ سفید دارند.