بررسی معناداری رابطۀ احساس عدالت شهروندان با چگونگی حضور در فضاهای عمومی شهری، نمونۀ موردی: شهر شیراز

فضای شهری، نتیجۀ برهم‌کنش فضا و اجتماع و محل تبلور زندگی اجتماعی است؛ از‌این‌رو، ساختاری مناسب برای فهم بی‌‌عدالتی‌‌های اجتماعی و سنجش میزان احساس عدالت شهروندان محسوب می‌شود. در این پژوهش با روش پیمایشی، معناداری رابطۀ میزان احساس عدالت شهروندان با چگونگی حضور آنها در فضاهای شهری بررسی شده ‌‌است. از پرسش‌نامۀ عدالت اجتماعی راسیسنسکی و فلدمن (1987) به‌منزلۀ ابزار جمع‌‌آوری اطلاعات استفاده شده ‌‌است. جامعۀ آماری همۀ شهروندان شهر شیراز است که در فضاهای عمومی شهری حضور داشتند و به‌نوعی از فضا‌‌های شهری استفاده می‌‌کردند. با توجه به نامشخص‌بودن تعداد جامعۀ آماری و براساس فرمول کوکران، تعداد 170 نفر از جامعۀ آماری برای نمونه انتخاب شدند. روایی و پایایی پرسش‌نامه با استفاده از روش‌‌های اعتبار محتوا و آلفای کرونباخ (73/0) تأیید شده ‌‌است. با توجه به توزیع‌نشدن طبیعی داده‌‌ها، از آزمون‌های نا‌‌پارامتریک مان ویتنی و کروسکال والیس برای تحلیل داده‌‌ها و از ضریب همبستگی کرامر برای بیان میزان همبستگی متغیر‌‌ها استفاده شده است. نتایج نشان می‌‌دهند احساس عدالت اجتماعی با متغیر مدت زمان حضور در فضای شهری ارتباط ندارد؛ با این حال میزان احساس عدالت اجتماعی با تعداد دفعات حضور شهروندان در فضاهای شهری ارتباط مستقیم دارد (با شدت 407/0). همچنین تعداد دفعات حضور شهروندان در فضاهای شهری با ترجیحات آنها در زمینۀ لیاقت و چگونگی به دست آوردن امکانات (با شدت 223/0) و نوع نگرش به احساس همدردی و دلسوزی به‌منزلۀ مهم‌‌ترین ارزش انسانی (با شدت 181/0) ارتباط معناداری دارد. ترجیحات شهروندان در زمینۀ فقیربودن افراد به‌دلیل نداشتن انگیزه و هدف در زندگی نیز با مدت زمان حضور شهروندان در فضا‌‌های شهری (با شدت 168/0) ارتباط دارد.