بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس نیازهای بنیادین روان‌شناختی دانش‌آموزان در مدرسه

هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی­های روان‌سنجی مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه در نمونه­ای از دانش­آموزان ایرانی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه­ی آماری پژوهش را تمامی دانش­آموزان مدارس دوره­ی متوسطه­ی دوّم شهر پارس­آباد (استان اردبیل) در سال‏تحصیلی 1396 تشکیل می­دادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای، 323 دانش‏آموز به عنوان نمونه انتخاب شدند که در نهایت، پرسشنامه­ی 303 دانش­آموز قابل تحلیل بود. برای جمع­آوری داده­ها از مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه و فرم­کوتاه مقیاس بهزیستی ذهنی نوجوانان در مدرسه  استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی، علاوه بر عامل کلّی نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه، سه عامل استقلال، ارتباط و شایستگی را برای مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه تایید کرد. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون برای بررسی روایی همزمان مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه نشان داد که بین نمره­ی دانش‏آموزان در خرده­مقیاس­های نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه با دو خرده­مقیاس فرم کوتاه مقیاس بهزیستی ذهنی نوجوانان در مدرسه (رضایت از مدرسه و عاطفه در مدرسه) همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. همسانی درونی مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه بر حسب ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شد و با ضرایب همبستگی 70/0 تا 82/0 مورد تایید قرار گرفت (01/0>P). پایایی بازآزمایی مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش‏آموزان در مدرسه براساس نتایج دو بار اجرای آزمون محاسبه شد و با ضرایب همبستگی 68/0 تا 78/0 برای نمره‏ی ­کل مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش­آموزان در مدرسه و خرده­مقیاس‏های آن، مورد تایید قرار گرفت (01/0>P). بنابراین، براساس یافته­های این پژوهش می­توان نتیجه گرفت که مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش‏آموزان در مدرسه برای سنجش این سازه در نمونه­های دانش­آموزان ایرانی از روایی و پایایی کافی برخوردار است.