بررسی و تحلیل توزیع فضایی پدیده شرجی در سواحل شمالی خلیج فارس

نویسندگان

  • بهلول علیجانی استاد آب و هواشناسی گروه جغرافیا،دانشگاه خوارزمی ،تهران،ایران
  • محمد سلیقه دانشیار گروه جغرافیا،دانشگاه خوارزمی، تهران،ایران
چکیده مقاله:

یکی از پدیده های اقلیمی که توجه کمی در سطح ایران و جهان به آن شده، پدیده‌ی شرجی است. این پدیده به‌ویژه در مناطق ساحلی از افزایش توأم عناصری چون دما و رطوبت به همراه سکون جوی و عدم صعود جریان هوا حاصل می‌شود. رطوبت‌نسبی در ارتباط با دما، عاملی کلیدی در شکل‌گیری احساس شرجی می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات مکانی فراوانی روزهای شرجی در گستره شمال خلیج فارس است. بدین منظور از الگوی خودهمبستگی فضایی طی بازه­های زمانی 10 ساله 1965-1975، 1975-1985، 1985-1995، 1995-2005 و 2005 – 2015 استفاده شده و داده­های دما و رطوبت113 ایستگاه سینوپتیک از سازمان هواشناسی کشور استخراج گردید. از این رو به کمک این ایستگاه پایگاه داده ای به ابعاد 528×18263 کیلومتر به کمک روش کریجینگ میانیابی شده است و به عنوان پایگاه داده ای نهایی مورد استفاده قرار گرفت. پس از تشکیل پایگاه داده ای به منظور محاسبه روزهای شرجی از نمایه لنکستر-کارستن استفاده شده است و به منظور تحلیل الگوی خودهمبستگی فضایی روزهای شرجی شناسایی شده به کمکنمایه لنکستر-کارستن  از دوشاخص فضایی G* و I بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که توزیع فضایی شرجی از توزیع خوشه­ای تبعیت می­کند. در بازه زمانی اول خوشه خود همبستگی فضایی مثبت در جنوب شرق منطقه مورد مطالعه مشاهده شد. بتدریج این خوشه به سمت نواحی شمالی خلیج فارس بویژه سواحل بوشهر جابجا شده است. در عین حال وضعیت رطوبت نسبت به دما، در پهنه های با الگوی خودهمبستگی فضایی مثبت، افزایش محسوس­تری را تجربه کرده است.تغییرات مثبت رطوبت، نسبت به دما، تحت تأثیر گرمایش جهانی، به عوامل دینامیکی جو بخصوص تشدید پدیده پرسینگ جوی نسبت داده می­شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل همدیدی بادهای شدید و طوفانی سواحل شمالی خلیج فارس

بادهای شدید از پدیده های مخرب اقلیمی است که اغلب باعث خسارات مالی فراوانی می شوند. خلیج فارس با توجه به موقعیت جغرافیایی خود در فصل زمستان همواره در معرض هسته های کم فشار مختلف قرار می گیرد و لذا توفان های شدید و خطرناکی در آن بروز می کند. این پدیده متأثر از شرایط جوی خاصی است. هدف این تحقیق نیز بررسی و شناخت عوامل همدیدی و دینامیکی موثر بر شکل گیری بادهای شدید و توفانی استان بوشهر است. بدین ...

15 صفحه اول

بررسی تجمع فلزات سنگین در دو گونه از نرمتنان سواحل شمالی خلیج فارس

مطالعه حاضر به منظور بررسی میزان تجمع فلزات سنگین در اویسترهای ( cucullataSaccostreaوPinctada radiata) از سواحل شمالی خلیج فارس صورت گرفته است. نمونه ها به صورت فصلی در طول سال 1389 از بخش های مختلف سواحل شمالی خلیج فارس(بندرعباس، بندرلنگه، قشم) جهت اندازه گیری غلظت فلزات سنگین جمع آوری شدند. غلظت جیوه بوسیله  دستگاه Mercury Analyzer اندازه گیری گردید، و سایر فلزات (ک...

متن کامل

تحلیل همدیدی-پویشی پدیده ی شرجی در سواحل شمال ایران

چکیده اقلیم حاصل تعامل دستگاه های گوناگون محیطی است. پدیده ی اقلیمی شرجی، نمود غالبی از تعامل عناصر دما و رطوبت به ویژه در نواحی ساحلی می باشد. کرانه های جنوبی دریای خزر به دلیل هم جواری با پهنه های آبی و شرایط دمایی خاص در دوره ای از سال پتانسیل رخداد این پدیده را دارد. در این تحقیق به منظور شناسایی و علل تکوین پدیده ی شرجی، از دو پایگاه داده ای شامل داده های محیطی و جوی استفاده شد. داده ه...

بررسی تغییر برخی عناصر اقلیمی در سواحل شمالی خلیج فارس با استفاده از آزمون کندال

  چکیده   به منظور آشکارسازی تغییر اقلیم در سواحل شمالی خلیج فارس، داده‌های مربوط به 5 پارامتر دمای حداقل، دمای حداکثر، دمای میانگین، رطوبت نسبی و بارش سه ایستگاه سینوپتیک بندرعباس، بوشهر و آبادان در یک دوره آماری پنجاه ساله(1956-2005) انتخاب و سپس کلیه این داده­ها در یک پایگاه اطلاعاتی شامل 130 ماتریس(26×5) در محیط نرم­افزار MATLAB وارد شدند و با استفاده از آزمون 12د„'> کندال و از طریق برنامه­...

متن کامل

بررسی تاثیر جریانهای دریایی خلیج فارس بر آلودگی سواحل شمالی خلیج فارس

هدف از انجام این پروژه بررسی ارتباط مواد آلاینده در سواحل شمالی خلیج فارس با جریانهای دریایی در خلیج فارس می باشد. از مقایسه نتایج به دست آمده در خصوص آلودگی در خلیج فارس و همچنین جهت جریانهای غالب دریایی ارتباط معنی داری بین آلودگی سواحل وجود دارد. بویژه این ارتباط در منطقه خوزستان در تالاب شادگان تاثیر آلودگی جنگ خلیج فارس در این منطقه بوضوح قابل شناسایی است در سایر مناطق نیز تراکم آلودگی ارت...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 12  شماره 44

صفحات  31- 49

تاریخ انتشار 2019-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023