بررسی پاسخ دو رقم پسته بادامی ریز زرند و قزوینی از نظر رشد و تغذیه به کاربرد کود گاوی و سودوموناس‌های فلورسنت

تغذیه تلفیقی گیاه از طریق استفاده از کودهای آلی و زیستی یکی از اجزای لازم و حیاتی برای رسیدن به کشاورزی پایدار می­باشد. پژوهش­های زیادی در مورد میزان تحمل پایه­های مختلف ارقام پسته به خشکی و شوری انجام گرفته است اما در زمینه پاسخ ارقام مختلف به کاربرد کودهای آلی و زیستی تحقیقات بسیار محدود است. به همین منظور آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل کاملاً تصادفی در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه ولی­عصر رفسنجان در سال زراعی 1394 انجام شد. در این آزمایش بذرهای پسته رقم بادامی ریز زرند و قزوینی پس از استریل شدن و جوانه زنی، با باکتری در سه سطح (بدون تلقیح، تلقیح با دو جدایه متفاوت از باکتری سودوموناس فلورسنت D6 و D12) و سه سطح (صفر، دو و چهار درصد وزنی) کود گاوی و با سه تکرار در 54 گلدان کاشته شدند. کاربرد کود گاوی و باکتری سودوموناس فلورسنت باعث افزایش رشد و جذب عناصر غذایی در هر دو رقم پسته قزوینی و بادامی ریز زرند شد. در این تحقیق افزایش پارامترهای اندازه­گیری شده در دو رقم پسته در مقایسه با شاهد (عدم کاربرد کود آلی و زیستی) به عنوان پاسخ گیاه در نظر گرفته شد و دو رقم از نظر پاسخ با هم از نظر آماری با مقایسه شدند. نتایج حاصل نشان داد که کاربرد باکتری در مقایسه با عدم کاربرد باعث افزایش معنی­دار فسفر، آهن و روی در رقم قزوینی در مقایسه با رقم بادامی ریز زرند شد. تیمار کود دامی در مقایسه با عدم کاربرد آن به ترتیب باعث افزایش معنی‌دار 61، 189 و 490 درصدی جذب نیتروژن، فسفر و مس رقم قزوینی در سطح احتمال پنج درصد نسبت به بادامی ریز زرند شد. اثر متقابل باکتری و کود دامی نیز توانست وزن خشک اندام‌هوایی، جذب آهن، روی، مس، فسفر، کلسیم و نیتروژن را در رقم قزوینی نسبت به بادامی ریز زرند به‌طور معنی‌دار افزایش دهد. نتایج به‌دست آمده از این تحقیق نشان داد پاسخ دو رقم پسته به کاربرد کود دامی و باکتری­های محرک رشد متفاوت بوده و رقم قزوینی نسبت به بادامی ریز زرند پاسخ بهتری به استفاده از کودهای آلی، زیستی و کاربرد همزمان این دو کود نشان داد. بنابراین به ­نظر می­رسد که علاوه بر درنظر گرفتن مقاومت ارقام به شوری و خشکی و سایر موارد، باید پاسخ ارقام به کودهای آلی و بیولوژیک در جهت کشاورزی پایدار و تولید محصولات با کیفیت بالاتر در نظر گرفته شود.