بررسی پدیده گرد و غبار در استان خوزستان با استفاده از مدلهای تصمیمگیری CHAID و CRT

بررسی پدیده گردوغبار در استان خوزستان با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری CHAIDو CRT     مختار کرمی1، رسول سروستان*2، نسرین مرادی مجد3   1 استادیار گروه آب و هواشناسی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، ایران 2 دانشجوی دکترای آب و هواشناسی شهری دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، ایران 3 دانشجوی دکترای آب و هواشناسی کشاورزی دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، ایران   (تاریخ دریافت: 08/09/1395؛ تاریخ تصویب: 09/07/1397)     چکیده هدف از این پژوهش بررسی پدیده گردوغبار در استان خوزستان و همبستگی بین این پدیده با عناصر بارندگی، سرعت باد و دما در طی سال‌های 2010-1990 است. با استفاده از داده‌های ماهانه، هشت ایستگاه منتخب (مسجدسلیمان، اهواز، رامهرمز، بهبهان، دزفول، آغاجاری، آبادان و امیدیه) استان خوزستان با استفاده از نرم‌افزارهای 17 Minitab، spss19 و Excel 2013 Microsoft بررسی انجام شد. برای این منظور با کمک از آزمون ران تست همگنی داده‌ها مورد بررسی قرار گرفت. از مدل‌های تصمیم‌گیری شامل روش کشف خودکار تعاملات CHAID روش طبقه‌بندی و رگرسیون درختی CRTو آزمون رگرسیون خطی چندمتغیره استفاده شد. آزمون آندرسون دارلینگ و آزمون کلموگروف- اسمیرونوف نشان داد که داده‌های پدیده گردوغبار شهرهای استان خوزستان نرمال است. با استفاده از دو روش CHAID و CRT مشخص شد که باد بهترین پیش‌بینی‌کننده برای طبقه‌بندی گردوغبار در خوزستان است.طبقه باد بیشتر از 00/21 در روش CRT و طبقه باد بیشتر 00/65 در روش CHAID به‌عنوان پیش‌بینی‌کننده اثر معنی‌داری بر طبقه‌بندی گردوغبار ایستگاه‌های سینوپتیک داشته است. همبستگی بین متغیر گردوغبار با دما 425/0 درصد، گردوغبار با سرعت باد 452/0 درصد و بین بارندگی و گردوغبار 311/0- برابر شده است. با افزایش بارندگی در استان خوزستان از تعداد روزهای گردوغبار کاسته می‌شود ولی پارامترهای دما و سرعت باد تا اندازه‌ای با گردوغبار استان همبستگی دارند و متغیرهای سرعت باد، بارندگی و دما تاثیر مستقیم و معنی‌داری بر گردوغبار در استان خوزستان دارد.       کلیدواژه‌ها: گردوغبار، بارندگی، سرعت باد، دما، CHAID،CRT، خوزستان           * نویسنده مسئول:                                                        Email: [email protected]