بررسی کارایی روش AHP در تعیین مناطق مستعد خطر سیلاب شهری (مطالعۀ موردی: بخش مرکزی شهر تربت‌ حیدریه)

شتاب شهرنشینی و افزایش مناطق غیرقابل نفوذ در شهرها اهمیتِ پرداختن به مسئلة سیلاب‏های شهری را بیش از پیش نمایان می‏کند. شهر تربت‏ حیدریه در سال‏های اخیر تحت تأثیر سیلاب و خسارت‏های ناشی از آن قرار گرفته است. هدف از این پژوهش پهنه‏بندی خطر سیلاب شهری به روش تحلیل سلسله‏مراتبی (AHP) است. هفت معیار برای اجرای این تحقیق انتخاب شد: ارتفاع، شیب منطقه، فاصله از کانال اصلی، تراکم کانال‏های زه‌کشی، کاربری اراضی، ظرفیت کانال‏های زه‌کشی، و وسعت مناطق تحت پوشش هر یک از کانال‏های اصلی. نتایج نشان داد پارامتر فاصله از کانال با وزن 328/0 بیشترین ارجحیت را در بین پارامترها دارد. در نقشة پتانسیل خطر، بیشترین مساحت مربوط به طبقة کم‏خطر (8/126 هکتار) و کمترین مساحت مربوط به طبقة خیلی پُرخطر (4/28 هکتار) به‏دست ‏آمده است. 99درصد از منطقة خیلی پُرخطر با طبقة شیب کمتر از 4درصد و 6/53درصد از آن با طبقة تراکم زه‌کشی بیشتر از 325 متر در هکتار همپوشانی دارد. برای مقایسة نتایج حاصل از AHP، از عمق آب‏گرفتگی در سه رگبار منجر به آب‏گرفتگی استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین درصد قرارگیری صحیح نقاط شاخص در طبقات نقشة پتانسیل خطر سیلاب به ترتیب در شدت‏های بالا، متوسط، و کم است.