بر همکنش ویروس‌های عامل بیماری پیچیدگی بوته چغندر‌قند با ویروس پیچیدگی برگ زرد گوجه‌فرنگی در گیاه گوجه‌فرنگی در شرایط گلخانه

استرین شدید ویروس پیچیدگی بوته چغندرقند (Beet curly top virus, BCTV-Svr) و ویروس ایرانی پیچیدگی بوته چغندرقند (Beet curly top Iran virus, BCTIV) به‌ترتیب از جنس‌های Curtovirus و Becurtovirus به‌‌عنوان عوامل بیماری پیچیدگی بوته چغندرقند از ایران گزارش شده‌اند. علاوه بر چغندرقند، گوجه‌فرنگی و فلفل هم از مهم‌ترین میزبان‌های اقتصادی این دو گونه جمینی‌ویروس در ایران محسوب می‌شوند. همچنین بیماری پیچیدگی برگ گوجه‌فرنگی نیز یکی از مهم‌ترین بیماری‌های ویروسی گوجه‌فرنگی می‌باشد که توسط گونه‌های متنوعی از جنس Begomovirus از جمله جدایه ایرانی ویروس پیچیدگی برگ زرد گوجه‌فرنگی (Tomato yellow leaf curl virus, TYLCV-[Ab]) ایجاد می‌شود. این ویروس یک سویه شدید و از عوامل اصلی بیماری پیچیدگی برگ گوجه‌فرنگی در جنوب کشور می­باشد. در این مطالعه، بر همکنش BCTV-Svr و BCTIV با  TYLCV-[Ab]در گیاه گوجه‌فرنگی در شرایط گلخانه بررسی شد. واکاوی داده­های حاصل از آزمون زنجیره­ای پلیمراز در زمان واقعی (Real-Time PCR, RT-PCR) مشخص نمود که در آلودگی­های مخلوط گیاه گوجه­فرنگی با TYLCV-[Ab] و یکی از ویروس‌های BCTV-Svr یا BCTIV، رابطه آنتاگونیستی داشتند و غلظت هر دو ویروس نسبت به آلودگی‌های منفرد گیاه به هر یک از آن­ها کاهش پیدا می‌کند. با وجود این، نتایج نشان داد که در آلودگی گوجه‌فرنگی به این ویروس‌ها، غلظت TYLCV-[Ab] در مقایسه با غلظت دو ویروس­ دیگر بیشتر بود. بنابراین بنظر می‌رسد که TYLCV-[Ab] نسبت به  BCTV-Svr و BCTIV سازگاری بیشتری با گوجه‌فرنگی دارد.