تأثیر تخصص و تنوع فعالیت‌های اقتصادی شهری بر بهره‌وری نیروی کار در استان‌های ایران (9۵-1379)

تخصص و تنوع اقتصادی در یک منطقه شهری از عوامل اصلی ایجادکننده صرفه­های تجمیع می­باشند. این صرفه­ها سبب افزایش بهره­وری برای بنگاه­های تجمیع شده در یک منطقه می­شوند. در این پژوهش به بررسی تأثیر تخصص و تنوع فعالیت­های اقتصادی بر بهره‌وری نیروی کار در استان­های ایران طی دوره زمانی 9۵-1379 پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا با استفاده از شاخص­های مناسب، تخصص و تنوع اقتصاد شهری در استان­های ایران اندازه­گیری می­شود. سپس این شاخص­ها به‌عنوان متغیر مستقل وارد مدل بهره­وری می‌شوند. در این پژوهش به دلیل داشتن بعد مکانی و با توجه به معنادار بودن آزمون­های وابستگی فضایی، تکنیک اقتصادسنجی فضایی برای برآورد مدل انتخاب شده است. نتایج نشان می­دهد که تخصص و تنوع فعالیت­های اقتصادی، و وقفه‌ی فضایی هر دو و نیز بودجه، ارتباط مثبت و معناداری با بهره­وری نیروی کار دارند، اما رابطه‌ی سرمایه انسانی با بهره‌وری نیروی کار به‌صورت U معکوس می­باشد. هم‌چنین، ضرایب برآوردی وقفه فضایی و خطای فضایی مثبت و معنادارند که نشان­دهنده‌ی وابستگی فضایی بهره‌وری نیروی کار در استان‌های کشور می­باشند. طبقه‌بندی JEL : R12, L25, O47