تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر کیفیت زندگی مادران دارای کودک مبتلا به سرطان

چکیده زمینه و هدف: سرطان یکی از بیماری‌های مزمن است. علی‌رغم پیشرفت‌های پزشکی، درمان‌ سرطان و افزایش تعداد بهبود یافتگان از سرطان، هم‌چنان از لحاظ احساس درماندگی و ترس عمیقی که در فرد ایجاد می‌کند، بی­مانند است. والدین کودکان مبتلا به سرطان بیشتر از والدین کودکان سالم در معرض مشکلات روان شناختی از قبیل اضطراب، افسردگی، استرس و به طور کلی تهدید سلامت روان می‌باشند. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی مادران دارای کودک مبتلا به سرطان انجام شد.   روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی که به شیوه پیش‌آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل انجام شد، از میان مادران کودکان مبتلا به سرطان مراجعه کننده به موسسه حمایت از کودکان سرطانی (محک) شهر تهران در سال 1395، 30 نفر از مادران  به شیوه نمونه‌گیری در دسترس و بر اساس ملاک‌های ورود و خروج به مطالعه انتخاب و به صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و کنترل (هر زیر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. ارزیابی کیفیت زندگی آزمودنی­ها با بهره‌گیری از پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی انجام گرفت. شرکت کنندگان گروه آزمایش به مدت 8 جلسه و به شیوه گروهی در معرض درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند، در حالی که آزمودنیهای گروه کنترل درمانی دریافت ننمودند. داده‌ه‌ها با استفاده از آزمون آماری کوواریانس تک متغیری(آنکوا) تجزیه و تحلیل شدند.   یافته‌ها: میانگین و انحراف معیار نمرات کیفیت زندگی آزمودنی‌های گروه آزمایش در مرحله پیش آزمون40/6± 40/70 و در مرحله پس‌آزمون 35/13± 87/92 بود. در گروه کنترل نیز میانگین و انحراف معیار نمرات کیفیت زندگی قبل از مداخله 73/5± 07/69 و بعد از مداخله 58/7± 68 بود. نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیری نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به طور معنی‌داری باعث بهبود کیفیت زندگی آزمودنی‌های گروه مداخله در مرحله پس‌آزمون شده بود )35/45 =F و 01/0 p< (.   نتیجه گیری: مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود کیفیت زندگی مادران کودکان سرطانی مؤثر بود. این روش درمانی به عنوان گزینه درمانی مؤثر و مناسب جهت کاهش مشکلات روان شناختی والدین کودکان مبتلا به بیماری‌های مزمن توصیه می‌گردد.