تأثیر سطوح مختلف سولفات روی و آهن بر ویژگی‌های کمی و کیفی سویا رقم L17

چکیده مقدمه: سویا از منابع مهم روغن خوراکی و پروتئین گیاهی است و تقریباً 50 درصد تولید دانه‌­های روغنی دنیا را تشکیل می­‌دهد. عناصر غذایی کم‌مصرف برای رشد طبیعی گیاهان و حصول عملکرد و کیفیت مناسب محصول ضروری هستند؛ به‌­عنوان مثال عنصر آهن در تشکیل کلروفیل گیاهی و عنصر روی برای تولید هورمون رشد اکسین و انجام فتوسنتز نقش دارند. پژوهش حاضر به­‌منظور بررسی تأثیر مصرف خاکی عناصر آهن و روی بر عملکرد و اجزای عملکرد سویا انجام گرفت. ‌مواد و روش‌ها: این پژوهش در شهرستان خرم‌آباد در سال زراعی 1396 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح کودی شاهد (صفر)، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار سولفات آهن و هم‌چنین سولفات روی در چهار سطح شامل شاهد (صفر)، 10، 20 و 30 کیلوگرم در هکتار سولفات روی بودند. صفات مورد بررسی شامل تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد روغن و درصد پروتئین بودند. نتایج: نتایج نشان داد که مقادیر کود آهن و کود روی باعث افزایش معنی­‌دار تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد روغن و درصد پروتئین شد. هم­چنین تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، عملکرد دانه، درصد روغن و پروتئین تحت تأثیر معنی‌دار برهم‌کنش سطوح مختلف کود روی و آهن قرار گرفت. تیمار 10 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و90 کیلوگرم آهن در هکتار بیش­ترین عملکرد دانه (38/5397 کیلوگرم در هکتار) را نشان داد که با 10 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و60 کیلوگرم آهن در هکتار (18/5149 کیلوگرم در هکتار) تفاوت معنی‌داری نداشت. بنابراین می‌توان تیمار 10 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و60 کیلوگرم آهن در هکتار را به‌عنوان بهترین گزینه مدیریت کود روی و آهن برای سویا در نظر گرفت. نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که آهن و روی نقش مثبتی در عملکرد و کیفیت پروتئین و روغن دانه دارند. نتایج در مورد صفات کمی نشان داد که با افزایش هر دو نوع کود، صفات مورد بررسی نسبت به شاهد افزایش یافته است، هرچند که در بیشتر صفات اختلافی از لحاظ آماری بین سطوح سوم و چهارم دیده نشد. واژه‌های کلیدی: صفات کمی و کیفی، عناصر ریزمغذی، مصرف خاکی، سویا