تحلیل تأثیر عوامل اقتصادی-اجتماعی بر شکل‌گیری و گسترش سکونتگاههای غیررسمی کلانشهر مشهد
نویسندگان
چکیده مقاله:
براساس آمار وزارت راه و شهرسازی، جمعیت سکونتگاههای غیررسمی در شهر مشهد در سال 1385، 820 هزار نفر و در سال 1393 نزدیک به یک میلیون و دویست هزار نفر بوده است و این روند افزایشی جمعیتی و کالبدی، اسکان غیررسمی را به موضوع پیچیده‌ای در کلانشهر مشهد تبدیل کرده است. این مقاله به شناسایی عوامل و متغیرهای شکل‌گیری و گسترش سکونتگاههای غیررسمی در کلانشهر مشهد و معرفی این ابعاد و متغیرها و به بررسی تحلیلی دو عامل اقتصادی و اجتماعی پرداخته است. این پژوهش از نظر روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است و اطلاعات آن به روش اسنادی و میدانی گردآوری شده است. تحلیل کمی پژوهش متکی بر استفاده از نرم‌افزارهای SPSS برای تجزیه و تحلیل آماری و VENSIM برای رسم دیاگرام‌های علی و معلولی است. داده‌های ورودی این نرم‌افزارها از راه تکمیل پرسشنامه‌ها برای دو جامعۀ کارشناسان (مرتبط با امر اسکان غیررسمی) و ساکنان سکونتگاههای غیررسمی شهر مشهد (8 پهنۀ سکونتی) به‌دست آمده است. بنابر نظر کارشناسان و ساکنان، عامل اقتصادی به‌خصوص متغیرهای درآمد اندک، خشکسالی و رکود کشاورزی و بیکاری تأثیر بسیار مهم‌تر و قوی‌تری نسبت به عامل اجتماعی داشته‌اند. در فرایند گسترش اسکان غیررسمی، این متغیرها چرخه‌هایی را ایجاد می‌کنند که خود سبب تقویت و به‌حرکت درآوردن سریع‌تر چرخه‌های متغیرهای اجتماعی و درنهایت، گسترش سکونتگاه‌ها شده‌اند. درآخر، پیشنهادهای پژوهش در جهت تضعیف قدرت چرخه‌های اقتصادی بیان شده‌اند.
منابع مشابه
بررسی و ارزیابی ویژگیهای اجتماعی-اقتصادی وکالبدی سکونتگاههای غیر رسمی(مطالعه موردی کوی سیاحی کلانشهر اهواز)
متن کامل
بررسی و ارزیابی ویژگیهای اجتماعی-اقتصادی وکالبدی سکونتگاههای غیر رسمی(مطالعه موردی کوی سیاحی کلانشهر اهواز)
متن کامل
تحلیل عوامل زمینه ساز مدیریت مشارکتی در کلانشهر مشهد
مدیریت مشارکتی شهری رویکرد نوینی است که در پاسخ به ضعف روش‌های مدیریت شهری سنتی پدیدار گردیده است اما وابستگی زیادی به عوامل زمینه ساز از جمله فرهنگ جامعه و ایجاد نهادها و تشکل‌های مردمی و قانونی و تهیه ساختار و چارچوب لازم در مدیریت شهری دارد که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین در این مقاله سعی شد تا عوامل زمینه ساز مدیریت مشارکتی کلانشهر مشهد در سه عامل فرهنگ مردم، میزان رضایت م...
متن کاملبررسی و تحلیل تأثیر نابرابری‌ها بر امنیّت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کلانشهر مشهد
بدون شک تأمین امنیّت کلانشهرهایی همچون مشهد تأثیر بسزایی در تأمین امنیّت ملّی کشور دارد. برقراری امنیّت در این‌گونه شهرها مستلزم رویکردهای عدالتمحور در جنبه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و... است. از سویی، از مهم‌ترین عوامل تهدید امنیّت ملّی، همانا نابرابری‌های شهری است. امروزه، با برهم خوردن توازن جمعیّتی در ایران به نفع شهرها و رشد بی‌سابقه‌ی شهرنشینی و افزایش نابرابری‌ها در مناطق مختلف شهری،...
متن کاملفقر، سکونتگاههای غیررسمی و امنیت شهری
از آنجا که سکونتگاههای غیررسمی مسکن بخش عمده‌ای از فقرای شهری را تدارک می‌بیند و زمینۀ اشتغال آنان را فراهم می‌سازد، در مواردی به مثابه فرصتی در توسعه شهری نگریسته می‌شود، اما در عین حال در بر دارنده مشکلاتی هستند که پایداری شهرها را تهدید می‌کند؛ امنیت شهری از جهاتی با ویژگی‌ها و شرایط سکونتگاههای فقیرنشین شهری ارتباط تنگاتنگی دارد. در این نوشتار با روشی توصیفی و با بررسی متون و منابع مکتوب ...
متن کاملارزیابی اجتماعی - اقتصادی و کالبدی سکونتگاههای غیر رسمی کلانشهر مشهد با رویکرد توانمندسازی (مطالعه موردی: شهرک امام علی)
اسکان غیر رسمی در کلانشهرهای جهان سوم و ایران مسبوق به زمینه ها و دلایل شکل گیری متعددی است. با توجه به برون زادگی پدیده شهرنشینی در ایران و همچنین اتکای اقتصاد ملی به پیشتازی کلانشهرها در اقتصاد جهانی بنابراین توجه به موضوع حاشیه نشینی حیاتی و مهم است. در کلانشهر مشهد به عنوان دومین کلانشهر مذهبی جهان عرصه های فضایی بسیاری در سیطره پدیده فوق است. گذار از دوره های فکری و انگاره ای ساماندهی اسکا...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 51 شماره 2
صفحات 373- 385
تاریخ انتشار 2017-11-04
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023