تحلیل فراوانی منطقه‌ای سیلاب با استفاده از روش درون‌یابی بر پایه فضای فیزیوگرافی در حوضه‌های آبخیز استان مازندران

پیشرفت در ابزار و روش‌های مکانی-زمانی، راهکارهای جدیدی را به منظور تحلیل داده‌ها و برآورد پارامترها در تحلیل فراوانی منطقه‌ای سیلاب فراهم کرده است. کاربرد روش درون‌یابی بر پایه‌ی فضای فیزیوگرافی، در بسیاری از جنبه‌های هیدرولوژیکی بسیار نوپا است. از این رو در این مطالعه اطلاعات هیدرولوژیکی، اقلیمی و فیزیوگرافی 38 حوضه آبخیز استان مازندران تهیه گردید و از روش درون‌یابی بر پایه فضای فیزیوگرافی جهت برآوردهای منطقه‌ای سیلاب براساس مقادیر دبی اصلی و دبی ویژه با دوره بازگشت‌های مختلف استفاده شد. طراحی فضای فیزیوگرافی با استفاده از 6 متغیر ژئومورفوکلیماتیک مؤثر بر سیلاب و روش تجزیه مؤلفه‌های اصلی چند متغیره انجام شد. در تمام دوره‌های بازگشت مدل نمائی، بعنوان بهترین مدل نیم‌تغییرنما انتخاب گردید و از سه روش کریجینگ معمولی، کریجینگ ساده و IDW جهت درون‌یابی استفاده شد. ارزیابی نتایج برآوردهای منطقه‌ای با استفاده از روش ارزیابی متقابل جک نایف و چهار شاخص آماری BIASr،RMSE ،RMSEr  و  NASH انجام شد. پس از شناسایی و حذف 7 ایستگاه که عامل بیشترین خطای RMSEr و BIASr تشخیص داده شده بودند، نتایج بطور چشمگیری بهبود یافت. به‌ طوری که مقادیر NASH از 4/0 تا 6/0 در حالت اول به 5/0 تا 8/0 افزایش یافت. علاوه بر این سه شاخص دیگر نیز نتایج رضایت‌بخشی را ارائه نمودند. این امر نشان‌دهنده‌ی کارآمد بودن روش پیشنهادی در تخمین سیلاب در آبخیزهای فاقد ایستگاه‌های هیدرومتری می‌باشد. همچنین نتایج درون‌یابی نشان داد، روش کریجینگ معمولی و IDW عملکرد مشابه و نزدیکی دارند و نسبت به روش کریجینگ ساده عملکردشان مطلوب‌تر است.