تحلیل محتوای کیفی قصههای صمد بهرنگی به منظور بررسی امکان استخراج مضامین تربیتی-انتقادی
نویسندگان
چکیده مقاله:
تحلیل محتوای کیفی قصههای صمد بهرنگی به منظور بررسی امکان استخراج مضامین تربیتی-انتقادی دکتر رمضان برخورداری 1 سید هادی مدنی 2 چکیده یکی از مهم‌ترین مسائل تعلیم و تربیت انتخاب محتوای مناسب، به منظور تحقق بخشیدن به اهداف آن است. قصهها، به فراخور شکل و محتوای خود ظرفیتی مناسب برای به ثمر رساندن فعالیتهای تعلیم و تربیت دارند. با توجه به اینکه آگاهی انتقادی یکی از هدفهای مهم تربیتی در تعلیم و تربیت رسمی است و صمد بهرنگی یکی از نویسندگان مطرح این زمینه از ادبیات کودکان است، لذا در این مقاله که به روش پژوهش تحلیل محتوا انجام شده، ضمن بررسی ماهیت و ویژگیهای تعلیم و تربیت انتقادی، قصه‌هایی از صمد بهرنگی به صورت هدفمند با هدف شناسایی و تحلیل آنها از نظر ویژگیهایی مانند وضعیت طبقاتی، سرکوب اجتماعی، تشویق آگاهی انتقادی، عمل جمع- محور و نقد باور غیرموجه انتخاب و امکان استخراج مضامین تربیتی- انتقادی بر اساس سه معیار معقولیت، قصدمندی و روشِ ایزرل شفلر بررسی شده است. به طور کلی دو دیدگاه در زمینۀ محتوای قصههای بهرنگی وجود دارد که عبارت از پذیرش و رد آنها به منظور بهرهگیری در تربیت انتقادی است. نتایج پژوهش دیدگاهی میانه را پیشنهاد میکند. دیدگاه میانه آن است که به منظور گنجاندن داستانهای بهرنگی در برنامههای پرورش تفکر انتقادی، لازم است برخی از جنبههای موجود در داستانها مانند روایتهای القایی داستانها، لایههای آشکار و پنهان خشونتورزی، رادیکالیزه جلوه دادن شکافهای طبقاتی و کم رنگ بودن گفتگوهای استدلالی جرح و تعدیل شوند. کلید واژگان: تحلیل محتوا، صمد بهرنگی، تفکر انتقادی، مضامین انتقادی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ تاریخ دریافت: 15/10/94 تاریخ پذیرش: 6/6/95 1. استادیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه خوارزمی تهران (نویسنده مسئول) [email protected] 2. کارشناس ارشد فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه خوارزمی تهران [email protected]
منابع مشابه
کودکانه های سیاسی صمد بهرنگی
در فضای بسته و خفه ای که مجاری گفتگوی سیاسی در حوزۀ عمومی هر چه تنگ تر می شد، گشایش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در دیماه 1344، بیش از آن که گامی در جهت ارتقای فرهنگی کودکان ایرانی باشد، به مثابۀ باز شدن روزنه ای سیاسی برای روشنفکران منتقد بود. آنگاه که بیان شفاف و نقد سیاسی و اجتماعی آشکار غیر...
متن کاملبررسی و تحلیل سبک شناختی آثار داستانی صمد بهرنگی
مفهوم سبک در ادبیات، شیوه ی خاصی است که هر شاعر یا نویسنده ای برای بیان مفاهیم و افکار خود بر می گزیند. سبک شناسی نیز علم بررسی شیوه های بیان هنری و ادبی به کار گرفته شده توسط ادباست. بررسی سبک از راه های مختلفی انجام می پذیرد که عبارت است از: 1. سبک شناسی فردی: که از مراحل عالی سبک شناسی محسوب می گردد و به بیان ویژگی-هایی می پردازد که اثر یک شاعر یا نویسنده را از آثار دیگران متمایز می کند. 2. ...
بدل‌پوشی: آشوب‌سازی در ایدئولوژی جستاری در باب بدل‌پوشی با نگاهی به «افسانه‌های آذربایجان» بازنگاشت صمد بهرنگی
این مقاله سعی دارد نشان دهد بدل‌پوشی به‌مثابه امری نمایشی، چگونه قادر است نشانه-های تثبیت‌شده بوسیله‌ی ایدئولوژی را به چالش بکشد و در جهت نیل به این مقصود نمونه‌های بدل‌پوشی در افسانه‌های آذربایجان بررسی شده‌اند. ابتدا برای تبیین روش و نظریه‌های بنیانی مقاله، ایدئولوژی و روند طبیعی‌سازی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند و آرای آلتوسر راهگشای این مسیر بوده است. سپس، نظر وی مبنی بر وقوع واکنش‌هایی بر ض...
متن کاملبررسی تطبیقی آثار صمد بهرنگی و شل سیلورستاین
ادبیات تطبیقی نوعی فعالیت در حوزه نقد نقد ادبی محسوب م یشود که در آن، ادبیات در مفهوم کلی آن مقایسه و درباره تلاقی ادبیات در دو یا چند فرهنگ و زبان مختلف پژوهش می شود. در بررسی تطبیقی آثار، می توان به چگونگی تأثیر و تأثر دیدگاه های فکری و نقاط وحدت اندیشه بشری در زمینه های مختلف پی برد. در مقاله حاضر نخست مفاهیم و تعاریف کلی ادبیات تطبیقی و مبانی آن بیان شده است. سپس از دیدگاه محتوایی و ساختاری...
متن کاملمضامین اخلاقی درسبک زندگی حرفه‌ای پرستاران: یک مطالعه‌ی کیفی به شیوه‌ی تحلیل محتوای استقرایی
متن کامل
بررسی عناصر روایت داستانی «24 ساعت خواب و بیداری» صمد بهرنگی
امروزه داستان کوتاه بعد از شعر، مهم‌ترین نوع ادبی شمرده میشود که به طور گسترده در میان مردم رواج پیدا کرده است. داستان کوتاه به عنوان یک داستان فنّی، دارای عناصری مانند طرح و پیرنگ، شخصیّت، جدال، زمان و مکان، زاویه دید، و... می‌باشد که همه آنها به صورت هماهنگ و سازمان یافته، پیرامون عنصر درونمایه و در خدمت آن در حال حرکت هستند. پژوهش حاضر به بررسی عناصر داستانی در داستان 24 ساعت خواب و بیداری ص...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 13 شماره 1
صفحات 93- 116
تاریخ انتشار 2016-06
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023