تحلیل مکانی مراکز امدادی در سوانح جاده ای (مطالعه موردی: محورهای تهران-فیروزکوه، تهران-هراز و تهران- ورامین)

مقدمه: یکی از مسائل قابل‌تأمل در مدیریت سوانح، مسأله حوادث و سوانح جاده‌ای می‌باشد که از موارد مهم آن شاخص‌های انتخاب محل استقرار مراکز امدادی در جاده است. در کشور ما به سبب تعدد و تفکیک مسئولیت‌ها در سوانح جاده‌ای، سازمان‌های زیادی به‌عنوان پاسخگو به چنین سوانحی دارای وظیفه قانونی هستند که از جمله آن‌ها می‌توان به جمعیت هلال‌احمر، اورژانس، راهداری، پلیس‌راه اشاره کرد. تحلیل مکانی مراکز امدادی در طول جاده‌ها، باتوجه به ویژگی‌های اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی، فاکتور مهمی در کاهش آسیب‌پذیری مدیریت سوانح جاده‌ای به‌شمار می‌رود. تحقیق حاضر سعی دارد تا به این سؤال پاسخ دهد که آیا مکان استقرار مراکز امدادی براساس شاخص‌های متناسب صورت پذیرفته است یا خیر؟ روش: نوع پژوهش حاضر کاربردی و روش مطالعه پژوهش اسنادی، تحلیلی و پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات و داده‌ها منابع کتابخانه‌ای، آماری، اینترنت و نقشه‌ها می‌باشد که به شیوه ترکیبی با استفاده از مدل‌های کاربردی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. مدل‌های استفاده شده در این تحقیق AHP و سیستم اطلاعات جغرافیایی می‌باشد. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از آن است که بخش بسیار مهم و دارای اولویت در محورهای مورد بررسی فاقد پوشش امدادی است. مطابق اولویت‌بندی به دست آمده، به‌جز در محور تهران- هراز در دو محور دیگر توسعه پایگاه‌های امداد و نجات هلال‌احمر ضروری به‌نظر می‌رسد. خلاء پایگاه بین‌شهری اورژانس در هر سه محور به ویژه محورهای تهران- هراز و تهران- فیروزکوه نیز مشهود است. در ادامه، نتایج تحقیقات نشان داد که بخشی از منتهی‌الیه محور تهران- فیروزکوه نیازمند احداث راهداری و همچنین محدوده شهر فیروزکوه تا مرز استان مازندران و محور تهران- ورامین نیز نیازمند مطالعه و بررسی در خصوص احداث پاسگاه پلیس‌راه می‌باشد