تعیین الگوی پراکنش و برآورد فراوانی نسبی خرس قهوه‌ای (Ursus arctos syriacus) دراستان فارس در جنوبی‌ترین دامنه توزیع خود در ایران

چکیده اولین گام در مدیریت و حفاظت از گوشت‌خواران بزرگ‌جثه، آگاهی از تراکم جمعیت مورد نظر است و برآورد تراکم نیازمند شناخت الگوی پراکنش گونه در سطح سیمای‌سرزمین می‌باشد. در این تحقیق الگوی پراکنش و تراکم خرس‌قهوه‌ای (Ursus arctos syriocus) با استفاده از نمایه استاندارد شده موریسیتا (SMI) و نمونه‌گیری خوشه‌ای تطبیقی (ACS) در محدوده شهرستان ارسنجان در استان فارس تعیین گردید. کار میدانی و شمارش نمایه‌های حضور در قالب پلات‌های نه کیلومتر مربعی (3×3) انجام شد. تعداد کل پلات‌های نمونه‌گیری 300 پلات در کل ناحیه مورد مطالعه بود. نتایج نمایه SMI نشان داد که الگوی پراکنش این گونه بصورت کپه‌ای و افراد آن عمدتاً در منطقه شکار ممنوع کوه‌خم تجمع یافته‌اند. نتایج ACS بر اساس هشت نمونه از لانه‌‌های فعال زمستان‌خوابی نشان داد که تراکم خرس قهوه‌ای 031/0 فرد در هر سلول و 0034/0 فرد در هر کیلومتر مربع در کل محدوده مورد مطالعه می‌باشد. در نهایت پیشنهاد می‌شود که لانه‌های زمستان‌خوابی شاخص مناسبی در ارزیابی جمعیت خرس قهوه‌ای می‌باشد که از آن می‌توان در برآورد تراکم و فراوانی نسبی این گونه در سایر زیستگاه‌ها و پایش جمعیت در سال‌های متوالی استفاده کرد.