تعیین خصوصیات آبخوان کارستی چشمه برم جمال با استفاده از پاسخهای فیزیکی- شیمیایی

نویسندگان

  • سید یحیی میرزایی عضو هیئت علمی گروه زمین شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز
  • مسعود سیدی‌پور کارشناس هیدروژئولوژی مهندسین مشاور زایندآب، اصفهان
چکیده مقاله:

چشمه برم جمال در جنوب غرب ایران در استان خوزستان و در شمال شرق شهر اهواز واقع شده است. یالهای شمال شرقی و جنوب غربی تاقدیس کوه سفید، که از سازند کربناته و کارستی آسماری تشکیل شده‌اند، حوضه آبگیر این چشمه را شامل می‌شوند. در این حوضه سیما‌های کارستی از قبیل فروچاله، غار و پدیده‌های مورفولوژیک سطحی مناطق کارستی نیز قابل مشاهده است. عبور چند روند گسله از تاقدیس کوه سفید باعث شده تا آبخوان چشمه برم جمال به شدت خرد شده و فرایند کارستی شدن در امتداد سیستم‌های درز و شکستگی صورت گیرد. در طول مدت مطالعه، هدایت الکتریکی، اسیدیته و دمای آب چشمه هر هفته و در فاصله زمانی 12 ماه و آنالیز نمونه‌های آب چشمه به منظور تعیین میزان غلظت آنیون‌ها و کاتیون‌های اصلی انجام شد. آبدهی چشمه به روش دبی- اشل به صورت روزانه در طول زمان فروکش و دو هفته یک‌بار در زمان آرامش اندازه‌گیری می‌شد. با استفاده از مدل کامپیوتری PHreeqc 2.6 فشار جزئی دی‌ اکسید کربن و شاخصهای اشباع کلسیت و دولومیت تعیین شد. در هیدروگراف چشمه برم جمال سه ضریب فروکش α2 ،α3 و ضریب فروکش ناشی از وقایع بارندگی α1 تمیز داده شد که تفاوت قابل ملاحظه‌ای بین دومین و سومین ضریب فروکش به چشم نخورد. جریان پایه برای فروکش‌های α1، α2 و α3 به ترتیب برابر 49،75/34 و 100 درصد به دست آمد. هدایت الکتریکی، غلظتهای کلسیم، کربنات و بیکربنات و شاخص اشباع کلسیت تغییرات شاخصی را نشان ندادند، مورفولوژی و زمین شناسی حوضه آبگیر چشمه برم جمال و داده‌های هیدروگراف و آنالیز شیمیایی نمونه‌ها بیانگر این است که سیستم هیدروژئولوژیکی آبخوان کارستی چشمه برم جمال از نوع مجرایی‌- افشان می‌باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تعیین خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوان های کارستی، مطالعه موردی چشمه تنگ سرد، شمال شرقی استان خوزستان

چشمه کارستی تنگ سرد با متوسط تخلیه سالانه بیش از m3/s 1.2 یکی از چشمه‌های کارستی پرآب استان خوزستان بحساب می‌آید. بیشترین نوسانات آبدهی چشمه مربوط به زمان بارندگی است، به طوریکه از حدود 0.5 متر مکعب بر ثانیه در پاسخ به بارندگی های روی داده در آبان ماه 1395 به افزایش تقریباً چشمگیری حدود 1.5 متر مکعب بر ثانیه در بهمن ماه 1395 می رسد. موقعیت ظهور چشمه تنگ سرد در کمر شکسته تاقدیس کی نو و در راستای ...

متن کامل

چشمه های کارستی به عنوان ساده ترین ابزار برای تعیین خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوان های کارستی، مطالعه موردی چشمه بی بی تلخون، استان خوزستان

چشمه کارستی بی­بی­تلخون با متوسط تخلیه سالانه بیش از m3/s 5/1 یکی از بزرگترین چشمه­های کارستی استان خوزستان به حساب می­آید. موقعیت ظهور چشمه بی­بی­تلخون در کمر شکسته تاقدیس پابده و در راستای زون خرد شده حاصل از عملکرد گسل خمشی جبهه کوهستان در جناح چپ رودخانه تالوگ قرار دارد. به منظور بررسی خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوان کارستی تغذیه کننده چشمه فوق از روش ساده هیدروگراف تخلیه استفاده شده است. تجز...

متن کامل

ارزیابی اختلاط منابع آبی آبخوان های کارستی، مطالعه موردی چشمه کارستی گرو واقع در شرق خوزستان

     اختلاط یکی از عوامل مهم در تغییر کیفیت منابع آب زیرزمینی به شمار می‌رود. در پهنه زاگرس وجود مؤلفه‌های مختلفی چون شورابه‌های نفتی، آب‌های متأثر از سازندهای تبخیری همچون گچساران سبب شده است که فرآیند اختلاط نقشی اساسی در کیفیت این منابع آبی داشته باشد. چشمه گرو در محدوده مسجدسلیمان می‌تواند شاخصی برای بررسی مکانیسم اختلاط منابع آب زیرزمینی در پهنه زاگرس باشد. تخلیه بخش عمده‌ای از تاقدیس آسما...

متن کامل

تحلیل کیفی چشمه های کارستی استان کرمانشاه با استفاده از مدلهای آماری و هیدروشیمیایی(مطالعه موردی: آبخوان کارستی توده های پرآو- بیستون وحوضه الوند )

آب زیرزمینی از منابع مهم بهره­برداری از آب در مناطق خشک و نیمه­خشک است. چشمه­های کارستی استان کرمانشاه نقش مهمی در تامین منابع آب استان و بیلان آبخوان­ها دارند. هدف از پژوهش حاضر بررسی کیفی منابع آب استان (در دو آبخوان بیستون و سرپل­ذهاب) با استفاده از مدل­های هیدروشیمیایی و روش­های آماری است. بدین منظور، پس از مطالعات میدانی، 22 نمونه آب از چشمه­های دائمی منطقه در فصل تر (اردیبهشت ماه 96) بردا...

متن کامل

چشمه‌های کارستی به عنوان ساده‌ترین ابزار برای تعیین خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوان‌های کارستی، مطالعه موردی چشمه بی‌بی‌تلخون، استان خوزستان

چشمه کارستی بی­بی­تلخون با متوسط تخلیه سالانه بیش از m3/s 5/1 یکی از بزرگترین چشمه­های کارستی استان خوزستان به حساب می­آید. موقعیت ظهور چشمه بی­بی­تلخون در کمر شکسته تاقدیس پابده و در راستای زون خرد شده حاصل از عملکرد گسل خمشی جبهه کوهستان در جناح چپ رودخانه تالوگ قرار دارد. به منظور بررسی خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوان کارستی تغذیه کننده چشمه فوق از روش ساده هیدروگراف تخلیه استفاده شده است. تجز...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 19  شماره 4

صفحات  72- 77

تاریخ انتشار 2009-01-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023