تعیین کننده‌های صادرات خدمات فنی و مهندسی در اقتصاد ایران: رویکرد هم‌انباشتگی فصلی

صادرات خدمات فنی و مهندسی علاوه‌بر توسعه‌ی بخش کالایی، باعث اشتغال‌زایی، بهبود تراز تجاری و رشد اقتصادی کشورها می‌شود. با توجه به نقش صادرات خدمات فنی و مهندسی در بهبود وضعیت اقتصادی، در این مطالعه سعی شده است که الگویی برای عرضه‌ی صادرات خدمات فنی و مهندسی تصریح شود، تا با کمک آن اثر عوامل مختلف بر عرضه‌ی این نوع صادرات در اقتصاد ایران طی دوره‌ی 1393:04-1378:01، ارزیابی شود.الگوی مورد بررسی در این مطالعه تابعی از متغیرهای حقیقی تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز، بهره‌وری کل، حجم نقدینگی کل، نرخ تورم بر اساس شاخص تعدیل کننده تولید ناخالص داخلی و سیاست‌های حمایتی دولت از این بخش در نظر گرفته شده است. روش‌های استفاده شده برای ارزیابی وجود رابطه‌ی بلندمدت و پویایی الگو، هم‌انباشتگی فصلی و الگوی تصحیح خطای فصلی است. همچنین ضرایب الگوی بلندمدت برآورد شده است.بر اساس نتایج، هم‌انباشتگی در سه فرکانس کلی، فصلی و سالیانه تأیید می‌شود که نشان دهنده‌ی وجود رابطه‌ی بلندمدت بین متغیرهای الگو است. الگوی تصحیح خطا نیز ثبات تابع عرضه‌ی صادرات خدمات فنی و مهندسی را در فرکانس‌های کلی، شش ماهه و سالانه تأیید می-کند. همچنین اثرگذاری و علامت همه‌ی متغیرهای توضیحی در الگوی مورد نظر تأیید و موافق با انتظارات نظری است. بهره‌وری و سیاست‌های حمایتی دولت نیز از نظر اهمیت بعد از گشایش ظرفیت تولید در این بخش، مهمترین متغیر اثرگذار بر گسترش صادرات خدمات فنی و مهندسی است و می‌تواند فرآیند دسترسی به اقتصاد «درون‌زای برون‌گرا» را تحقق بخشد.