حکومت در اندیشه سیاسی مهدی بازرگان

نویسندگان

  • علی محمدزاده
  • مسعود غفاری
چکیده مقاله:

حکومت در اندیشه سیاسی بازرگان برایندی از مبانی دینی و فکری اندیشه او و متاثر از تحولات حوزه اجتماعی و سیاسی دورانش بوده است. در بررسی آرا و اندیشه های بازرگان به دو نوع حکومت: دموکراسی مبتنی بر دین و دموکراسی مبتنی بر قانون اساسی بر می خوریم که در عین دارا بودن اشتراکات فراوان، تفاوت هایی هم با یکدیگر دارند. بازرگان در چارچوب ایدیولوژی اسلامی و متاثر از تحولات سیاسی و اجتماعی دهه های 40 و 50- حکومت دموکراسی دینی خود را که تلفیقی از عناصر و اصول دینی و دموکراتیک از قبیل آزادی، تقوا، عدالت، اطاعت از حاکم منتخب مردم، مشارکت و مشورت با مردم، رای اکثریت، تساهل و اقتصاد اسلامی ... را- صرف نظر از سازگاری یا عدم سازگاری عناصر دینی و دموکراتیک طراحی می کند- بازرگان به دموکراسی مبتنی بر قانون عقیده ای راسخ و دایمی دارد، اما در آثار متاخرش بعد از انقلاب، چنین حکومتی نمود بیشتری دارد. در این حکومت از محدوده دخالت دین در سیاست کاسته شده است و حکومت را امری بشری و عقلانی فرض می کند. عناصری چون: آزادی های مدنی، مساوات و برابری، اقتصاد آزاد و رقابتی، کوچک سازی دولت، تفکیک قوا، تاهل و تسامح، رای اکثریت و تمرکز زدایی در آن برجستگی بیشتری دارد. تاثیر پذیری از آموزه های دینی در این نوع حکومت نیز مشهود است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

خاستگاههای فکری اندیشه های مهندس مهدی بازرگان

سیرتفکر و اندیشه در هر جامعه ای از جمله ایران ، بخش مهمی از تاریخ آن را در بر می گیرد . جریان روشنفکری را می توان یکی از مولفه های تاثیرگذار در سیر تفکر و اندیشه درتاریخ معاصر ایران قلمداد کرد . مهندس مهدی بازرگان یکی از مهمترین روشنفکران سده اخیر ایران محسوب می شود که در تقسیم بندی های رایج روشنفکری به گروه روشنفکران دینی تعلق می گیرد . وی با توجه به فعالیتهای متعدد فکری و سیاسی در حوزه های مخ...

15 صفحه اول

منظومه ‏های معنادار پشتیبان حکومت آرمانی در اندیشه سیاسی ایران

سنت ایرانی هیچ‏گاه خالی از اندیشه حکومت نبوده است. در کانون این اندیشه نیز همواره حکومتی آرمانی حضور داشته و برمنظومه فکری معناداری مبتنی بوده است. این مقاله می‏کوشد با تکیه بر مفهوم «معنا» منظومه های فکری معنادار در سه دوره باستان، میانه و جدید را استنتاج کند که اندیشه سیاسی ایرانی بر آن ها استوار بوده است.سوال اصلی مقاله این است که حکومت آرمانی در اندیشه سیاسی ایران در سه دوره مورد بحث بر چه ...

متن کامل

مفهوم حکومت مطلوب در اندیشه سیاسی آیت‌الله شیخ عیسی قاسم

One of the main concerns of analysts and political thinkers after the popular revolutions and the emergence of a new wave of Islamic awakening in the West Asia and North Africa in 2011 has been the future of the political and government system in political transition countries such as Tunisia, Egypt and Bahrain. Meanwhile, the Bahrain is of great importance because of the majority of the Shia p...

متن کامل

مفهوم و چیستی حکومت در اندیشه سیاسی شهید صدر (ره)

علامه شهید سید محمد باقر صدر بر مبنای باور به خداگرایی، توحید و عدل کلی، سه اصل حاکمیت مطلقة خدا بر جهان، سنت های حاکم بر هستی و آزادی و اختیار انسان- به عنوان موجود عاقل- را نتیجه می گیرد که حاصل آنها پذیرش خلافت و جانشینی انسان از سوی خدا در قالبی تکوینی و فطری همراه با تأیید و پذیرش شرعی است. بعد سیاسی این خلافت و جانشینی اداره سرنوشت مشترک جمعی یا حکومت است که جز رعایت و پاسداری از حقوق، شؤ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 20

صفحات  117- 135

تاریخ انتشار 2006-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023