سنجش سطح توسعه پایدار با کاربرد شاخص توسعه انسانی (مطالعه موردی: استان‌های شمالغرب کشور)

نویسندگان

  • رویا آل عمران دانشیار گروه اقتصاد، واحد تبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران
  • سیامک شکوهی فرد دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد، واحدتبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
  • فرزاد رحیم زاد دکترای اقتصاد، گروه اقتصاد، دانشگاه پیام نور
چکیده مقاله:

 مناطق مرزی در حیات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشورها نقشی اساسی ایفا می­کند. بنا به دلایل متعدد این مناطق در مقایسه با سایر نقاط کشور، سطح توسعه یافتگی پایین تری داشته و این امر توجه و برنامه ریزی بیشتری را برای توسعه این استان ها می طلبد. اولین گام در بهبود وضعیت استان های مرزی، تعیین سطح توسعه­یافتگی این استان هاست. در این راستا، شاخص توسعه انسانی، در حال حاضر، قابل قبول­ترین ابزار برای اندازه‌گیری رفاه و توسعه اقتصادی بوده و محاسبه این شاخص برای شناخت و تحلیل وضعیت رفاهی استان های مرزی ضروری به نظر می رسد. بنابراین، این مطالعه با هدف سنجش و مقایسه سطح توسعه یافتگی استان های شمالغرب کشور با استفاده از شاخص توسعه انسانی  انجام شده تا بتواند سطح مولفه هایی از قبیل درآمد، آموزش و بهداشت را در استان های مذکور بسنجد. برای این کار، شاخص توسعه انسانی با استفاده از داده‌های سال های 1391 تا 1393 برای استان های مرزی شمال­غرب کشور محاسبه شده و سطح توسعه یافتگی آنها تعیین شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که استان آذربایجان شرقی به لحاظ شاخص های آموزشی، بهداشتی و درآمدی در مقایسه با سایر استان­ها وضعیت مطلوبتری داشته و شاخص توسعه انسانی بالاتری نسبت به آنها دارد. استان کردستان نیز از حیث شاخص های مذکور بدترین وضعیت را داشته و پایین­ترین سطح توسعه انسانی را داراست. همچنین شاخص توسعه انسانی محاسبه شده نشان داد که استان های مورد مطالعه از سطح توسعه یافتگی متوسط برخوردار بوده و شاخص توسعه انسانی آنها بین 0.5 و 0.8 می باشد. همچنین نتایج حاکی از صعودی بودن روند شاخص توسعه انسانی در تمام استان ها در بازه زمانی مورد مطالعه است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه روش‌های سنجش توسعه پایدار منطقه‌ای با استفاده از شاخص‌های ترکیبی (مطالعه موردی: استان‌های کشور ایران)

یکی از الزامات اساسی فرایند توسعه پایدار ملی، توجه به ویژگی‌های منطقه‌ای با استفاده از مجموعه‌ای از شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی است تا ضمن شناسایی این تفاوت‌ها، بتوان منابع را به صورت بهینه به مناطق مختلف تخصیص داد. از طرفی شناسایی شاخص‌ها و روش‌هایی که بتواند به بهترین نحو این تفاوت‌ها را نشان دهد، بسیار حایز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تفاوت‌های منطقه‌ای استان‌های ایران از ...

متن کامل

مقایسه روش های سنجش توسعه پایدار منطقه ای با استفاده از شاخص های ترکیبی (مطالعه موردی: استان های کشور ایران)

یکی از الزامات اساسی فرایند توسعه پایدار ملی، توجه به ویژگی های منطقه ای با استفاده از مجموعه ای از شاخص های اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی است تا ضمن شناسایی این تفاوت ها، بتوان منابع را به صورت بهینه به مناطق مختلف تخصیص داد. از طرفی شناسایی شاخص ها و روش هایی که بتواند به بهترین نحو این تفاوت ها را نشان دهد، بسیار حایز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تفاوت های منطقه ای استان های ایران از ...

متن کامل

رتبه بندی استانهای کشور با رویکرد تحلیل پوششی داده ها (با به کارگیری شاخصهای توسعه انسانی)

به منظور تحقق اهداف ملی و به ویژه اهداف برنامه چهارم توسعه کشور، هماهنگ نمودن اهداف ملی با واقعیتهای منطقه ای امری اجتناب ناپذیر است. بر همین اساس، تخصیص منابع باید بر اساس توانمندیها و مزیتهای نسبی مناطق صورت پذیرد. با در نظر داشتن این موضوع که افزایش رفاه تمامی افراد جامعه اسلامی، مهمترین هدف اجتماعی و لازمه رسیدن به کمال انسانی است، بدون شک یکی از محورهای برنامه ریزی منطقه ای درجه توسعه انسا...

متن کامل

سنجش تاثیرات شاخص های توسعه پایدار برشکل گیری توسعه پایدار محله ای در شهر مهاباد

چکیده ﻧﺎﮐﺎﻣﯽﻫﺎ در دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺗﻮﺳﻌﻪی ﭘﺎیﺪار در توسعه های شهری در دهه های اخیر ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮ رویکرد  برنامه ریزان ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﺤﻠﯽ ﮔﺮدیﺪه اﺳﺖ و اﻃﻼع از وﺿﻌﯿﺖ ﭘﺎیﺪاری محلات گونه های بافت شهری ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺸﯽ ﻣﺆﺛﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪریﺰیﻫﺎ و ﺟﻬﺖﮔﯿﺮیﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎیﺪاری داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ لذا این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی با هدف تحلیل وضعیت شاخص های توسعه پایدار و پایداری محلات واﻗﻊ در ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺷﻬﺮ مهاباد از حیث چه...

متن کامل

سنجش درجه توسعه یافتگی استانهای کشور با استفاده از تحلیل تاکسونومی

شناخت و تجزیه و تحلیل وضع مناطق در زمینه های محیطی ‘ اقتصادی ‘ اجتماعی و فرهنگی نخستین گام در فرایند برنامه ریزی توسعه منطقه ای است . با این کار تنگناها و محدودیت های مناطق مشخص شده و می توان برای رفع آنها اقدام کرد .در این راستا شاخص ها و معرفها می توانند وضع مناطق را در زمینه های نشان دهند . روشها و تکنیکهای مختلفی برای استفاده از شاخص ها و متغیرها در جهت شناخت وضع موجود مناطق وجود دارد که یک...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 4

صفحات  43- 56

تاریخ انتشار 2016-12-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023