شبیه‌سازی سیلاب شهری بیرجند با استفاده از مدل HEC-RAS و ARC-GIS

توسعه مناطق مسکونی و شهری در حاشیه رودخانه­ها، تغییر کاربری اراضی زراعی به اراضی مسکونی باعث می­گردد که رفتار هیدرولوژیکی حوضه­های آبخیز شهری نسبت به حوضه­های طبیعی، غیرعادی و نامنظم باشد. در این تحقیق رفتار سیلاب درون­شهری بیرجند واقع در حوضه شاهرود مطالعه گردید. حوضه شاهرود در سال­های اخیر تغییر کاربری­های زیاد غیر کارشناسی داشته است. در این راستا در ابتدا با توجه به تصاویر ماهواره­ای، کاربری اراضی و بازدیدهای میدانی شماره منحنی رواناب مدل SCS تعیین گردید. در ادامه پس از برداشت مشخصات هندسی رودخانه اصلی و سازه­های هیدرولیکی آن نظیر پل­ها، با استفاده از مدل HEC-HMS دبی سیلاب حوضه شبیه­سازی گردید. نتایج حاصل از شبیه­سازی نشان می­دهد که دوره بازگشت­های 25 و 100 سال به ترتیب منجر به وقوع دبی­های اوج سیلاب به میزان 63/207 و 56/463 متر مکعب بر ثانیه می­شوند. نتایج شبیه­سازی سیلاب با دوره بازگشت 25 ساله نشان می­دهد که این سیلاب ماکزیمم جریانی است که مقاطع و سازه­های هیدرولیکی رودخانه، قادر به عبور آن می­باشند، بنابراین در راستای کاهش خطرات ناشی از سیلاب در شهر بیرجند، توجه بیشتر به افزایش پتانسیل عبور سیلاب رودخانه ضروری می­‌باشد.