شناسایی و اولویت بندی عوامل کلیدی موفقیت فرایند ادغام و تملیک در شرکت‏های ایران

شرکت‌ها برای رشد از راهبرد‌های متفاوتی استفاده می‌کنند. رشد از طریق ادغام و تحصیل از سریع‌ترین روش‌های رشد و توسعه سازمان‌هاست. در طول دو دهه گذشته با وجود گزارشات مداوم شکست در بسیاری از فرایندهای ادغام و تملیک شرکت‏ها، توجه به این فرایند از سوی مدیران و پژوهشگران، به طور چشم‏گیری در حال افزایش است. هدف از این پژوهش، شناسایی و اولویت‏بندی عوامل موفقیت فرایند ادغام و تملیک در شرکت‏های ایرانی است. محیط پژوهش حاضر، مدیران و کارشناسان مالی و حسابرسان موسسات و شرکت‏های ادغام شده در ایران می‏باشند. در پژوهش حاضر که از روش پژوهش کیفی با رویکرد مبتنی بر نظریه‌پردازی زمینه‌بنیان استفاده شده، جهت تحلیل داده‏های کیفی از روش حاصل از مصاحبه‏ها از تکنیک تجزیه و تحلیل تم استفاده شده است. جمع‏آوری داده‏ها و انجام آزمون‏های کیفی از اسفند ماه سال 1395 تا خرداد سال 1397 به انجام رسیده است. روش نمونه گیری به صورت هدفمند بوده که مدل مورد نظر، با توزیع مصاحبه‏ها در بین 15 نفر از اعضای جامعه، به اشباع نظری رسیده است. نتایج حاصل از تکنیک تجزیه و تحلیل تم نشان می‎دهد که عوامل مالی، استراتژیک و رفتار سازمانی به ترتیب از مهمترین عوامل علی موثر بر موفقیت ادغام و تملیک بوده و زیرساخت‏های اقتصادی، مدیریتی، حقوقی و قانونی و مالی به ترتیب از مهمترین عوامل زمینه‏ای موثر بر ادغام وتملیک می‏باشند. همچنین استفاده از راهبردهای پیاده‎سازی ادغام و تملیک در سه مرحله راهبردهای حین ادغام و قبل از ادغام و پس از ادغام پیامدهایی همچون تسهیل فرایندهای معاملاتی، کارآمدی مالی، کارآمدی استراتژیک و کارآمدی سازمانی به دنبال خواهد داشت. در این مسیر چالش‏های استراتژیک، سازمانی، مدیریتی، فرهنگی و حقوقی و قانونی به ترتیب مهمترین چالش‏های پیش روی موفقیت و عوامل شرایط شکل‏گیری، انگیزه‏های مشترک، منابع مشترک، اهداف و مقاصد، فرایندها و ساختار سازمانی به ترتیب مهمترین عوامل تسهیل‏کننده‏های فرایند ادغام وتملیک می‏باشند.