عوامل مرتبط با خودکارآمدی مراقبت از خود بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی

مقدمه: خودکارآمدی مبنای ارﺗﺒﺎط ﺑـﯿﻦ آﮔـﺎﻫﯽ و رﻓﺘـﺎر و اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺧﻮد ﺑﺮای اﻧﺠﺎم رﻓﺘﺎر اﺳـﺖ. بیماران مبتلا به سرطان پس از شیمی درمانی، با مشکلات عدیده ایی مواجه می شوند که بر خودکارآمدی آنان در مراقبت از خود تأثیر منفی می گذارد. مطالعه ی حاضر با هدف "تعیین عوامل مرتبط با خودکارآمدی مراقبت از خود بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی" انجام شد. روش: این مطالعه ی توصیفی-همبستگی، در بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی در بیمارستان شهید بهشتی شهر همدان در سال 1392 انجام شد. با نمونه گیری در دسترس 100 بیمار دارای معیارهای ورود به پژوهش انتخاب شدند. داده ها توسط فرم مشخصات دموگرافیک و مقیاس خودکارآمدی خودمراقبتی (Strategies Used by People to Promote Health (SUPPH جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از آزمون-تی، ANOVA  و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: اکثر بیماران مرد (56%) و غیرشاغل (54%) بودند. میانگین خودکارآمدی خودمراقبتی بیماران 96/56(25/12±) به دست آمد. سطح خودکارآمدی خودمراقبتی بیماران مرد (0/05>p)، با تحصیلات دانشگاهی (0/001>p)، شاغل (0/001>p)، و مدت زمان ابتلا بین 10-1 ماه (0/05>p) بیش از سایر گروه ها بود. در حالی که خودکارآمدی خودمراقبتی افراد دارای 7-12 بار شیمی درمانی، کمتر از سایر افراد (0/05>p) بود. ارتباط معنی داری بین تأهل، سن و سطح درآمد با خودکارآمدی افراد به دست نیامد (0/05 نتیجه گیری: سطح خودکارآمدی خودمراقبتی بیماران زن، با تحصیلات زیر دیپلم، غیرشاغل و مدت زمان ابتلا بیش از 10 ماه، دارای 7-12 بار شیمی درمانی و سطح درآمد پایین کمتر از سایر گروه ها می باشد، لذا آنان نیاز به توجه بیشتری دارند. تحصیلات و شغل دو عامل تعیین کننده خودکارآمدی این بیماران هستند.