عکس: جلوه‌ای از هنر یا تقلید صرف؟ جایگاه آثار عکاسی در نظام حقوق مالکیت ادبی و هنری

با اختراع دوربین عکاسی این پرسش مطرح شد و همچنان مطرح است که «آیا عکس می‌تواند به عنوان یک اثر هنری حمایت شود؟» از طرفی، دوربین ابزاری مکانیکی است که تأثیر آن در خلق عکس انکارکردنی نیست و همین واقعیت تفاوت اساسی عکس با آثار هنری از قبیل نقاشی است؛ لذا برخی معتقدند عکس تنها واقعیت موجود را نقل می‌کند و فاقد اصالت لازم برای حمایت‌پذیری به‌عنوان اثر هنری است. از طرف دیگر، نمی‌توان نقش عکاس را به‌عنوان کسی که از دوربین برای خلق عکس بهره می‌برد و از بین گزینه‌های مختلف دست به انتخاب زده و یکی را برمی‌گزیند نادیده گرفت. در نتیجه عده‌ای عکس را حاصل خلاقیت عکاس و واجد اصالت و لذا اثری هنری دانسته‌اند که باید حمایت شود. نظر اخیر در حقوق بیشتر کشورها و اسناد مهم بین‌المللی مانند کنوانسیون برن پذیرفته شده است. در این مقاله، با روش توصیفی-تحلیلی، نحوۀ حمایت و احراز اصالت عکس و موضوعات مرتبط با آن در حقوق داخلی کشورها و اسناد بین‌المللی بررسی شده است.