فراتحلیل اثربخشی زوج‌درمانی هیجان مدار بر کاهش مشکلات زناشویی

چکیده زمینه و هدف: مشکلات زناشویی و تعارضات میان زوجین لزوم مداخلات پیشگیرانه قبل از بحرانی شدن را، ضروری می­سازد. در حوزه مشاوره و روان­شناسی خانواده، رویکردهای گوناگون زوج­درمانی، با هدف کاهش تعارض­ها و آشفتگی­های ارتباطی میان زوجین به وجود آمده است. هدف پژوهش حاضر فراتحلیل مطالعات اثربخشی زوج­درمانی هیجان­مدار بر کاهش مشکلات زناشویی است. روش ­بررسی: روش پژوهش حاضر از نوع فراتحلیل است، ازاین‌رو با استفاده از پایگاه­های اطلاعاتی داخلی و خارجی نسبت به یافتن و جمع­آوری تمام گزارش­های پژوهشی که در فاصله سال­های 1385 تا 1395 به ارزیابی زوج­درمانی هیجان­مدار پرداخته بودند، اقدام شد. از بین 33 پژوهش گردآوری شده، 10 پژوهش که از لحاظ روش‌شناختی مورد قبول بوده­اند و دارای اطلاعات آماری مناسب جهت استفاده در فراتحلیل بودند، انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از چک لیست فراتحلیل استفاده شد. داده­های حاصل از این 10 مطالعه با روش ترکیب اندازه اثر به روش » اشمیت و هانتز« مورد فراتحلیل قرار گرفتند و طبق جدول کوهن مورد تفسیر قرار گرفتند. تحلیل­های آماری با استفاده از ویرایش دوم نرم­افزار جامع فراتحلیل انجام شد. یافته‌ها: نتایج تحقیق حاضر با بهره­گیری از روش ترکیب اندازه اثر به روش» اشمیت و هانتز« مشخص کرد که زوج­درمانی هیجان­مدار بر کاهش مشکلات زناشویی زوجین می­تواند تأثیرگذار باشد. یافته­ها نشان دادند میانگین اندازه اثر کلی مطالعات انجام‌شده در زمینه اثربخشی زوج­درمانی هیجان­مدار بر مشکلات زناشویی برای مدل اثرات ثابت برابر 31/1 و برای اثرات تصادفی برابر 39/1 است که هر دو در سطح (0001/0(P< معنادار هستند. میزان اندازه اثر زوج­درمانی هیجان­مدار بر کاهش مشکلات زناشویی زوجین مطابق جدول تفسیر اندازه اثر کوهن در سطح بالا ارزیابی می‌شود. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این فراتحلیل مداخلات زوج­درمانی هیجان­مدار برای کاهش مشکلات زناشویی زوجین تأثیر بالایی داشته است. این امر اهمیت استفاده از این رویکرد را در برنامه‌ریزی درمانی و مداخلات بالینی در مورد مشکلات زناشویی نشان می­دهد.